Οι εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο και στο Κυπριακό βρέθηκαν, μεταξύ άλλων, στο επίκεντρο της τετραμερούς συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκου Δένδια, της Γαλλίας, Ζαν Ιβ Λε Ντριάν, της Αιγύπτου, Σάμεχ Σούκρι, και της Κύπρου, Νίκου Χριστοδουλίδη.
Σημεία ιδιαίτερης σημασίας στο ανακοινωθέν είναι η αναφορά στο ανακοινωθέν της προηγούμενης συνάντησης στο Κάιρο του Ιανουάριο του 2020, όπου υπάρχουν εκτενείς αναφορές στην ανατολική Μεσόγειο, η σαφής αναφορά στο Διεθνές Δίκαιο και ιδιαίτερα στο Δίκαιο της Θάλασσας και η σύγκλιση απόψεων σε όλα τα ζητήματα, με αναφορά στη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας.
Αναλυτικότερα, το κοινό ανακοινωθέν αναφέρει τα εξής:
«-Σε συνέχεια της πρώτης μας συνάντησης, που έγινε τον Ιανουάριο του 2020 στο Κάιρο και των αποτελεσμάτων και του τελικού ανακοινωθέντος της, εμείς, οι ΥΠΕΞ Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου και Γαλλίας, συναντήθηκαν στην Αθήνα στις 19 Νοεμβρίου 2021 για να συζητήσουν τις πρόσφατες εξελίξεις στην περιοχή, δεδομένων των πολύπλευρων προκλήσεων που επηρεάζουν την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ασφάλεια.
-Αναφερθήκαμε στις εξαιρετικές σχέσεις μεταξύ των χωρών μας, σε πλήρη συμφωνία με το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, και τονίσαμε τη στρατηγική φύση της σχέσης μας, που θέτει στερεά θεμέλια για προχωρημένη συνεργασία σε πολλαπλά πεδία.
-Οι απόψεις μας συγκλίνουν σε σχέση με θέματα ασφαλείας και σταθερότητας και συζητήσαμε τρόπους να βελτιώσουμε τη συνεργασία μας και να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε για να επιτύχουμε τους κοινούς μας στόχους στα διαφορετικά πεδία, περιλαμβανομένης της ενέργειας, της κλιματικής αλλαγής, της αντιμετώπισης της πανδημίας Covid-19 και της μετανάστευσης.
-Συμπερασματικά, επιβεβαιώσαμε πως θα έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα στην προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας, τόσο περιφερειακά όσο και παγκοσμίως, και στην εκτενή οικονομική ανάπτυξη την οποία επιθυμούμε όλοι, σε πλήρη συμφωνία με το υπάρχουν νομικό πολυμερές πλαίσιο».
Δένδιας: Θα ευχόμασταν και άλλα κράτη της ΕΕ να μην εξόπλιζαν χώρες που απειλούν με πόλεμο
Όπως δήλωσε ο Νίκος Δένδιας μετά το πέρας της συνάντησης με τον Ζαν Ιβ Λε Ντριάν, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών ήταν διαχρονικά εξαιρετικά στενές, ωστόσο επιστέγασμα του «άνευ προηγουμένου επιπέδου των σχέσεών» μας αποτελεί η Συμφωνία Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης- «Μία Συμφωνία που περιλαμβάνει Ρήτρα Αμοιβαίας Αμυντικής Συνδρομής, σε συνδυασμό με την απόκτηση γαλλικών –πολύ σύγχρονων– οπλικών συστημάτων, όπως οι νέες φρεγάτες Belharra και τα αεροσκάφη Rafale, τα οποία δημιουργούν μία δύναμη αποτροπής εναντίον οποιασδήποτε εξωτερικής απειλής. Η Ελλάδα, βεβαίως, προμηθεύεται από τη Γαλλία αμυντικό εξοπλισμό. Και η Γαλλία προμηθεύει την Ελλάδα γιατί η Ελλάδα είναι μία χώρα που προωθεί την περιφερειακή σταθερότητα».
Όπως πρόσθεσε ο κ. Δένδιας, «θα ευχόμασταν και άλλα Κράτη – Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ακολουθούσαν το παράδειγμα της Γαλλίας. Και να μην εξόπλιζαν χώρες που απειλούν με πόλεμο άλλες χώρες, και ιδίως χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και που αποσταθεροποιούν με τη συμπεριφορά τους και την πρακτική τους την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Και, βέβαια, χώρες που δεν αποδέχονται το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο, ήτοι την UNCLOS και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, καίτοι είναι υποψήφιες χώρες να ενταχθούν στο κοινό μας ευρωπαϊκό σπίτι, την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Ο κ. Δένδιας υπογράμμισε πως η συμφωνία με τη Γαλλία δεν στρέφεται εναντίον οιουδήποτε και προβλέπει επίσης τον στενό συντονισμό σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Παράλληλα, σημείωσε πως η Ελλάδα θα καταβάλλει κάθε προσπάθεια για να επιτύχει η επερχόμενη γαλλική προεδρία της ΕΕ και πως «θα συνεισφέρουμε στην εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης μέσω της ανάπτυξης της ευρωπαϊκής άμυνας, κάτι που είναι κατά την κρίση μας απολύτως συμβατό με τις νατοϊκές μας δεσμεύσεις».
Όπως είπε ο κ. Δένδιας, συζητήθηκε εκτενώς και η «ιδιαίτερα ανησυχητική κατάσταση» στο Σαχέλ και ο κίνδυνος εξάπλωσης της αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή. «Η Ελλάδα συμμερίζεται τις ανησυχίες της Γαλλίας για το Σαχέλ και παρακολουθεί πλέον στενά τις εξελίξεις αυτές μέσω της νέας Πρεσβείας μας στη Σενεγάλη» πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας πως «προσβλέπουμε να ενδυναμώσουμε τις σχέσεις μας με τις χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής. Την επόμενη εβδομάδα θα είμαι στη Γκαμπόν και στη Γκάνα όπου θα δωρίσουμε εμβόλια. Θα δωρίσουμε εμβόλια και στην Αλγερία γιατί αυτό είναι το ευρωπαϊκό μας καθήκον, αυτό είναι το ανθρωπιστικό μας καθήκον… Όμως θέλω να είναι σαφές ότι έχουμε έναν διαρκή συντονισμό με την γαλλική πλευρά για τα θέματα που αφορούν στην Αφρική».
Ο υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε επίσης ανησυχία για την κατάσταση στα δυτικά Βαλκάνια, υπογραμμίζοντας πως η Ελλάδα τάσσεται υπέρ των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία πριν από το τέλος του χρόνου. «Τέλος, είχαμε αναλυτική συζήτηση για τη Μεσόγειο, για τα ζητήματα που αφορούν στην ασφάλεια και τη σταθερότητα» συμπλήρωσε σχετικά.
Ως «τετραμερή της εμπιστοσύνης» χαρακτήρισε ο Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας, της Κύπρου, της Αιγύπτου και της Γαλλίας.
Στις κοινές δηλώσεις, προέταξε πως η τετραμερής «μας δίνει δύναμη, τη δυνατότητα να αναπτύξουμε πρωτοβουλίες», όπως της ενέργειας. Παρατήρησε, μάλιστα, πως υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες στην ανατολική Μεσόγειο και υπογράμμισε την ανάγκη αξιοποίησής τους ελεύθερα, ανεξάρτητα και συλλογικά.
Απευθυνόμενος στους υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας, της Κύπρου και της Αιγύπτου, ο Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν είπε πως αισθάνεται καλά σε αυτό το σχήμα. «Πρόκειται για ένα σχήμα συνεργασίας που είναι χρήσιμο, είναι ένα σχήμα εμπιστοσύνης λόγω της σύγκλισης των τάσεων των διαφόρων χωρών που εκπροσωπούμε και ένα σχήμα εμπιστοσύνης ανάμεσα σε εμάς τους τέσσερις» υπογράμμισε περαιτέρω.
Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών διαπίστωσε σύμπτωση απόψεων στις αναλύσεις των τεσσάρων υπουργών Εξωτερικών για τις κρίσεις, αναφέροντας ενδεικτικά το Λίβανο, το Σαχέλ, την εγγύς Ανατολή, τη Συρία, τη Λιβύη. «Πράγμα που θα μας επιτρέψει να δράσουμε από κοινού και να μεταφέρουμε τα μηνύματά μας από κοινού σε διάφορους εταίρους, οι οποίοι βρίσκονται τώρα σε συγκρούσεις και θα τους επιτρέψουμε να βγουν από αυτή την κρίση την οποία βρίσκονται τώρα, έτσι ώστε να έχουν σταθερότητα και ειρηνική ανάπτυξη στην ανατολική Μεσόγειο, μέσα σε ένα πνεύμα συναίνεσης που βρίσκω εδώ και το χαιρετίζω ιδιαιτέρως» υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
«Ήταν μια πολύ καλή ευκαιρία για να συνεχίσουμε τη στενή στρατηγική σχέση που έχει ως κύριο χαρακτηριστικό την εμπιστοσύνη στο πλαίσιο των θεσμών και στοχεύει στην ενίσχυση των κοινών συμφερόντων για την επίτευξη της ειρήνης και της σταθερότητας σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο» ανέφερε ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Σάμεχ Σούκρι.
Ιδιαίτερα αναφέρθηκε στην ανάγκη σεβασμού «σε αμετάβλητες αρχές», όπως το πνεύμα του Χάρτη του ΟΗΕ, καθώς επίσης και των κοινών αξιών που συνδέουν τις μεσογειακές χώρες, με μακρόχρονη ιστορία και πολιτισμό.
Περαιτέρω, επισήμανε πως η Αίγυπτος προσβλέπει στην εμβάθυνση των σχέσεων και την εύρεση νέων πλαισίων συνεργασιών, ενώ αναφέρθηκε στην ανάγκη προστασίας των κοινών συμφερόντων, «χρησιμοποιώντας τα νόμιμα μέσα και βασιζόμενοι στην ειρηνική διευθέτηση των προβλημάτων και την εφαρμογή συνετών πολιτικών που ενισχύουν τη σταθερότητα και την ασφάλεια και την προάσπιση των κοινών συμφερόντων».
Εστιάζοντας στα αποτελέσματα της σημερινής συνάντησης, είπε πως επιβεβαίωσαν τη συμφωνία τους στις απόψεις στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας σε όλους τους τομείς, όπως η ενέργεια, η κλιματική αλλαγή. Επιπροσθέτως, ανέδειξε πως η Αίγυπτος θεωρεί πολύ σημαντική αυτή τη στρατηγική σχέση και εξέφρασε την πεποίθηση ότι είναι το καλύτερο εργαλείο για την προστασία των συμφερόντων των χωρών τους και της προστασίας της περιοχής.
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου ανέφερε πως συζητήσαν την «πλήρη αξιοποίηση των φυσικών μας πόρων, χωρίς την παρέμβαση άλλων πλευρών που στοχεύουν στην αποσταθεροποίηση της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο» και εξέφρασε την ελπίδα να συνεχιστούν αυτές οι προσπάθειες και να ενισχυθούν στο προσεχές μέλλον.
Με τη σειρά του, ο Σάμεχ Σούκρι χαρακτήρισε επιτυχή τη Διεθνή Διάσκεψη των Παρισίων για τη Λιβύη.
Επιπλέον, αναφέρθηκε στη σημασία στην προστασία της εθνικής ασφάλειας των αραβικών χωρών χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις.
Τέλος, ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών διαπίστωσε ταύτιση των απόψεων για την περιοχή του Σαχέλ.
Με επιπλέον πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ