Η ανακοίνωση της στρατηγικής συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας έρχεται στον απόηχο του αποτελέσματος των γερμανικών εκλογών και της αμυντικής συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ, Ηνωμένου Βασιλείου και Αυστραλίας, γνωστής ως AUKUS. Με βεβαιότητα μπορεί να μιλήσει κάποιος για τέλος εποχής και την αρχή μιας νέας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τη Γαλλία να προσπαθεί να πάρει τα ηνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Γερμανία.
Εάν το όραμα του Μακρόν, ηγέτη της μοναδικής πυρηνικής δύναμης στην Ε.Ε., για μια ενιαία αμυντική στρατηγική επιτευχθεί, αυτό θα εξαρτηθεί από τη συνισταμένη πολλών παραμέτρων και φυσικά της αντίδρασης του Βερολίνου.
Ο Γάλλος πρόεδρος και ο Έλληνας πρωθυπουργός εκμεταλλεύθηκαν τις συγκυρίες και με την «ευλογία» του Μπάιντεν φαίνεται να πήραν το «αντίδωρο» της AUKUS.
Μία ”συγγνώμη” με σημασία
Η επικοινωνία του Μακρόν με τον Αμερικανό ομόλογό του, έπειτα από τη συμφωνία AUKUS και την «μίνι» κρίση που σημειώθηκε μεταξύ ΗΠΑ – Γαλλίας, οδήγησε σε μια μετρημένη συγγνώμη από την πλευρά του Μπάιντεν, του τύπου ”ότι έγινε, έγινε”. Σίγουρα θα μπορούσε να έχει γίνει πιο κομψά.
Η οργισμένη αντίδραση του Μακρόν είχε αποτέλεσμα, όπως φάνηκε από την κοινή ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα η Ουάσιγκτον σύμφωνα με την οποία ο πρόεδρος Μπάιντεν «αναγνωρίζει όχι μόνο την στρατηγική σημασία της Γαλλίας», αλλά και τη «σημασία μιας ισχυρότερης και ικανότερης ευρωπαϊκής άμυνας, η οποία θα συμβάλλει θετικά στη διατλαντική και παγκόσμια ασφάλεια και θα είναι συμπληρωματική του NATO».
Αυτό σημαίνει ότι η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να δει τη Γαλλία να την αντικαθιστά ως επιτηρητή στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πρόκειται για συναίνεση από την πλευρά της Ουάσιγκτον και αυτό το πιθανό «πράσινο» φως από τις ΗΠΑ απελευθέρωσε και την Ελλάδα στο θέμα της επιλογής των στρατιωτικών εξοπλισμών.
Το τέλος της αφέλειας
Η αλλαγή πλεύσης μετά την ανακοίνωση του Μπάιντεν αντικατοπτρίζεται και στις δηλώσεις Μακρόν – Μητσοτάκη κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου, όπου και οι δύο διαβεβαίωσαν ότι η συμφωνία ενισχύει τόσο τον ευρωπαϊκό πυλώνα της άμυνας, όσο και το ΝΑΤΟ, καθώς πρόκειται για δύο χώρες-μέλη της Ε.Ε, αλλά και συμμάχους στο ΝΑΤΟ.
Από την πλευρά του ο Γάλλος πρόεδρος απαντώντας σε σχετικό ερώτημα δημοσιογράφου τόνισε:
«Οι Ευρωπαίοι πρέπει να βγούμε από την αφέλεια γιατί όταν υφιστάμεθα πίεση πρέπει να έχουμε την ικανότητα να αμυνόμαστε. Πρέπει να μας σέβονται. Οι ΗΠΑ είναι μεγάλοι σύμμαχοι και θα παραμείνουν σύμμαχοι, αλλά εδώ και 10 χρόνια έχουν δικά τους εσωτερικά ζητήματα και συμφέροντα που αφορούν την Κίνα και τον Ειρηνικό. Ωστόσο θα κάναμε ένα σοβαρό λάθος, εάν δεν μπορούσαμε να δούμε τις συνέπειες και δεν αντλούσαμε συμπεράσματα.
Δεν υπάρχει εναλλακτική, μας έχει ζητηθεί να ασχολούμαστε με τη δική μας προστασία».
Η Γαλλία πλέον επανατοποθετείται εντός της δυτικής συμμαχίας, χωρίς να είναι βέβαιο ότι το Βερολίνο θα συναινέσει. Ωστόσο η αστάθεια που θα επικρατήσει στο εσωτερικό της Γερμανίας, όχι μόνο μέχρι να αναλάβει νέος Καγκελάριος, αλλά και μέχρι να βρει το βηματισμό της η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει με τους τρεις κυβερνητικούς εταίρους, δίνει το περιθώριο στην Γαλλία να αναλάβει πρωτοβουλίες και να προχωρήσει σε συμμαχίες.
Γιατί με την Ελλάδα
Η Ελλάδα είναι μια βασική επιλογή της Γαλλίας τόσο για τη γεωγραφική της θέση, όσο και γιατί η Τουρκία έχει θίξει και θίγει τα ζωτικά συμφέροντα της Γαλλίας. Εξίσου σημαντικό είναι ότι η Ελλάδα – εν αντιθέσει με την Τουρκία – δεν έχει αναθεωρητική προσέγγιση κάτι που έθιξε άλλωστε και ο Μακρόν.
Οι αγορές λοιπόν των οπλικών συστημάτων πάντα καταδεικνύουν τις συγκλίσεις στην εξωτερική πολιτική και η Γαλλία πλέον γίνεται, στη θέση της Γερμανίας, ο προνομιακός προμηθευτής.
Ο κ. Μακρόν επιβεβαίωσε την στρατιωτική συνδρομή σε περίπτωση που η εδαφική μας ακεραιότητα απειληθεί, κάτι που δεν θα μπορούσε να γίνει με τη Γερμανία. Το Βερολίνο μόνο τηλεφωνικά θα μπορούσε να παρέμβει σε μια ελληνοτουρκική κρίση και η μέχρι πρότινος ηγεσία των Χριστιανοδημοκρατών σχεδόν «χάιδευε» τον Ερντογάν .
Βέβαια η αμοιβαία συνδρομή είναι μια διακρατική ρήτρα που υπάρχει στη συνθήκη της Λισσαβόνας και ίσως να ζητηθεί η συνδρομή των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων σε μέρη όπου η παρουσία τους θα πρέπει να είναι πιο ενεργή στο επιχειρησιακό πεδίο και θα πρέπει να γίνει χωρίς υπεκφυγές.
Άλλωστε ο Μακρόν, όταν έκανε λόγο για τις ανάγκες μιας αυτόνομης απόκρισης στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, αναφέρθηκε φυσικά στη Μεσόγειο, τα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή. Κάτι ανάλογο έπραξε και σε σχέση με την Αφρική, κάνοντας αναφορά στις χώρες του Σαχέλ, όπου η Ελλάδα έχει ήδη διορίσει ειδικό απεσταλμένο, ενώ η Ε.Ε. από το 2021 ανέπτυξε την αποστολή EUCAP SAHEL Niger με σκοπό την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Η σημερινή ημέρα και η στρατηγική επιλογή της Ελλάδας γίνεται σε μια κρίσιμη συγκυρία για τις εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο, στην Ευρασία, αλλά και στην παγκόσμια σκακιέρα. Είναι στο χέρι της χώρας μας να διαπραγματευτεί τις συμφωνίες εκείνες που θα την καταστήσουν ισχυρή απέναντι στον τουρκικό αναθεωρητισμό, λαμβάνοντας πάντα υπόψιν ότι το γεωπολιτικό περιβάλλον είναι ιδιαίτερα ρευστό και οι ισορροπίες μεταξύ των παικτών μεταβάλλονται διαρκώς. Αυτό όμως που παραμένει σταθερό για εμάς και βάσει αυτού θα πρέπει να κινούμαστε είναι ότι όσον αφορά την εθνική μας κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας, δεν επιτρέπεται κανενός είδους συμβιβασμός και υποχώρηση.
