Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία: Η νέα γεωπολιτική και η Ελλάδα

Η εισβολή στην Ουκρανία, αν εξαιρέσουμε απόψεις ορισμένων αναλυτών που δικαιώνουν ή ‘’ξεπλένουν’’ τον Πούτιν, τις οποίες μπορεί κανείς να ερμηνεύσει εξετάζοντας προσεκτικά τις διασυνδέσεις τους ή/και τις οικονομικές σχέσεις ιδιοκτητών μέσων ενημέρωσης με συμφέροντα ρωσικής προέλευσης, αποτέλεσε μια αποκάλυψη για την ποιότητα της σκέψης, τις κατευθύνσεις και τις ιδεολογικές απόψεις ενός φάσματος παραγόντων της σημερινής Ελλάδας.

Μια τραγική κατάσταση αγκυλώσεων, παρωχημένων αντιλήψεων, νοσταλγικών συγχύσεων.

Επανεμφανίστηκε μια κοίτη εντός της οποίας εκβάλουν χονδροειδώς και ανακατεμένα: ακροδεξιές προσεγγίσεις υπέρ αυταρχικών ηγετών και καθεστώτων, μαζί με ορθοδοξολαϊκίστικες δοξασίες ρωσο-ομόδοξης θρησκολατρείας, ακολουθούμενες από έναν στοιχειωμένο αντιαμερικανισμό και έναν αντιδυτικό σχιζοειδή αρνητισμό (‘’απολαμβάνουμε κάθε τι δυτικό, αλλά απορρίπτουμε τη Δύση!’’), με συμπληρώματα από ξέφτια μιας άτοπης και άκοπης σταλινικής αριστεροφροσύνης.

Μια κοίτη που επιθυμεί να συμπαρασύρει τη μέση κοινωνική συνείδηση απαλλάσσοντας ηθικά τον Πούτιν, δικαιώνοντας πολιτικά τη ρωσική εισβολή, – εισβολή σε ανεξάρτητη, κυρίαρχη χώρα, με εκατόμβες θυμάτων, με εκατομμύρια προσφύγων, με καταστροφές περιοχών, υποδομών και ανθρώπινου δυναμικού που ενώ γίνονται στο όνομα κατά ναζιστικών ουκρανικών ομάδων θυμίζουν πράγματι ναζιστικές πολεμικές επιχειρήσεις!

Θυμίζει όλο αυτό τον αχταρμά των ‘’αγανακτισμένων’’ των δύο πλατειών στην Αθήνα. Κι ενώ εκείνο είχε την ερμηνεία του στο ζέον περιβάλλον της κρίσης και των μνημονίων, τούτο αποκαλύπτει σε κοινωνικό επίπεδο σοβαρά μπλοκαρίσματα και μορφωτικές υστερήσεις.

Δεν υποτιμώ – καθόλου μάλιστα! – απόψεις και αναλύσεις με στεριωσύνη, με καθαρή, πατριωτική και γνήσια ευρωπαϊκή ματιά, με αναφορά σε πλαίσιο αξιών και κατευθύνσεων όχι μόνο προοδευτικών και σύγχρονων αλλά κυρίως αναγκαίων, δίκαιων και αποτελεσματικών. Τις θεωρώ μέσα σ΄ ένα τέτοιο περιβάλλον συγχύσεων και αβεβαιότητας -και σε συνθήκες πολεμικής αναμέτρησης- σχεδόν σωτήριες, κυριολεκτικά ζωτικές και ζωογόνες!

Επειδή, όμως δεν μπορούμε να ανεχτούμε, στο όνομα των όποιων απόψεων ή στάσεων, να παράγεται το όποιο αξιακό και ιδεολογικό τετελεσμένο και να διαχέεται ευρύτερα στην κοινή γνώμη, ελληνική και διεθνή, μια εικόνα που θα στραφεί εναντίον της Ελλάδας και των Ελληνικών θέσεων όταν θα έρθει κρίσιμη στιγμή έναντι της επεκτατικής Τουρκίας (κατά το πρότυπο του επεκτατικού Πούτιν), οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε και να υπογραμμίσουμε ορισμένα πράγματα.

Καλό θα ήταν να τα ακούσουν και ορισμένοι απόστρατοι υψηλόβαθμοι (στρατηγοί κ.ά.) που απορεί κανείς με την τηλεοπτική πασαρέλα και την επιπολαιότητά τους, -λες και δεν πέρασαν από Εθνικές και Συμμαχικές Σχολές Εκπαίδευσης, και να μη γνωρίζουν τη συσχέτιση Πούτιν-Ερντογάν, και ότι πιθανό θετικό αποτέλεσμα της εισβολής Πούτιν θα λειτουργούσε σαν ‘’τετελεσμένο παράδειγμα’’ ανοίγοντας τις ορέξεις Ερντογάν με τη μεταφορά του και στο Αιγαίο μετά από την υλοποίησή του στην Κύπρο (το 1974). Απόστρατοι στρατηγοί και βαθμοφόροι, που μιλούν σαν καθημερινοί δημοσιογράφοι, λες και δεν διοίκησαν Μονάδες απέναντι στην διαρκή Τουρκική απειλή και δεν διδάχτηκαν τη συσχέτιση δυνάμεων και πραγμάτων στην ευαίσθητη περιοχή μας!

Πρέπει να είμαστε δίκαιοι.

Στις 20 Ιανουαρίου 2022 σε ανάρτησή μου στο facebook είχα τονίσει χαρακτηριστικά, κάνοντας εντύπωση και προκαλώντας ένθεν κακείθεν αντιδράσεις.

Έγραφα θέτοντας το ζήτημα και το δίλημμα:

– Αν η Ουκρανία ήταν Μεξικό;

– Ουκρανία ή Κίνα και Τουρκία;

Στην υπόθεση με την Ουκρανία, η Ελλάδα (και η Ε.Ε.), αλλά και οι ίδιες οι ΗΠΑ, οφείλουν να είναι ψύχραιμοι και ρεαλιστές.

Ας δώσω ένα ανάλογο παράδειγμα, πέρα από την κρίση του ″Κόλπου των Χοίρων″ επί Τζων Κένεντυ και Νικήτα Χρουστώφ, για να κάνω απτό και φανερό αυτό που πρέπει να αντιληφθούμε.

Δείτε: Τι θα έλεγαν, τι θα έκαναν οι ΗΠΑ, αν στρατιωτικός συνασπισμός υπό την ηγεσία της Μόσχας (ο υπάρχων, ή ένας ανάλογος/αντιδιαμετρικός του ΝΑΤΟ) επεδίωκε στο Μεξικό και σε περιοχές συνοριακών ζωνών του Μεξικού με τις ΗΠΑ ή και από άλλα στρατηγικά σημεία της χώρας του Μεξικού να τοποθετήσει σύγχρονα οπλικά συστήματα, να αναπτύξει εξοπλισμό, δίκτυα και δυνάμεις εναντίον των ΗΠΑ. Από το Μεξικό, δηλαδή, να σημαδεύουν την Ουάσιγκτων, τη Νέα Υόρκη, το Λος Άντζελες, το Σικάγο, το Χιούστον, τη Φιλαδέλφεια;!…

Αν οι ΗΠΑ – και πολύ περισσότερο η Ε.Ε., -ευκαιρία με την προεδρία Μακρόν(;)- θέλουν να επανέλθουν με θετικό ρόλο και προοπτικές βάθους στο παγκόσμιο σκηνικό οφείλουν να ξεπεράσουν τα ″ψυχροπολεμικά σύνδρομα″ με τη Ρωσία -εξάλλου η Ρωσία, σήμερα, δεν είναι Σοβιετική Ένωση-, να γεφυρώσουν παραγωγικά τις σχέσεις τους με τη Μόσχα και να δουν τι θα πράξουν από κοινού, σχεδιασμένα απέναντι στην Κίνα, καθώς και με τους περιφερειακούς επεκτατικούς/αναθεωρητικούς παράγοντες (Τουρκία, φονταμεταλιστικό Ισλάμ). Κι ο Ζελένσκι ας δει, επίσης, ψύχραιμα και ρεαλιστικά τα πράγματα, το ΝΑΤΟ δεν αποτελεί λύση (κι έχει μια συμφωνία -του Μινσκ- να τηρήσει).

Αυτά στις 20 Ιανουαρίου 2022.

Ο Πούτιν, όμως, άλλαξε άρδην, με τρόπο ακραίο, με πόλεμο, με εισβολή(!), όλα τα δεδομένα και έχει την ευθύνη.

Ας έρθουμε στο τωρινό σκληρό περιβάλλον κι ας υπογραμμίσουμε, λοιπόν, ορισμένα βασικά:

1ο. Η Ελλάδα: για λόγους Διεθνούς Δικαίου, για λόγους τήρησης των κατοχυρωμένων δικαιωμάτων των ανεξάρτητων και κυρίαρχων κρατών που συγκεκριμένα αναφέρονται και στον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ, για λόγους τήρησης της Συμφωνίας της Βουδαπέστης του 1994 (με την έννοια της τήρησης κάθε σχετικής διακρατικής συμφωνίας), με την οποία μάλιστα η Ουκρανία παρέδωσε στη Ρωσία τα πυρηνικά της όπλα με εγγύηση την ασφάλεια και την εδαφική της ακεραιότητα, – η Ελλάδα, λοιπόν, είναι -και δεν μπορεί παρά να είναι -σε κάθε περίπτωση, κάθετα αντίθετη με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η Ελληνική γραμμή εδώ πρέπει να είναι άκαμπτη και ασυμβίβαστη. Οποιαδήποτε κάμψη, οποιαδήποτε ρωγμή σημαίνει ότι το προηγούμενο της Ουκρανίας έναντι της Ρωσίας αποτελεί σημείο στήριξης, ‘’θετικό προηγούμενο’’ για ανάλογη επιθετική-κατακτητική συμπεριφορά της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα.

Η γραμμή αυτή, αδικαίωτη -πράγματι- στην Κύπρο, δεν σημαίνει ότι, εκεί, έναντι της τουρκικής εισβολής ήταν λάθος (ως γραμμή) εκ μέρους της Ελλάδας. Αντιθέτως ήταν και τότε σωστή. Όσοι επέτρεψαν την τουρκική εισβολή χωρίς καταδίκη με αντίκρισμα και μέτρα κυρώσεων εναντίον του εισβολέα έδωσαν από τότε το λάθος μήνυμα και μέσα στην συμφεροντολογική υποκρισία τους άφησαν ανοιχτό παράθυρο για τα τραγικά σημερινά.

Ούτε μπορούν ορισμένοι να επικαλούνται τη …σοφία του Χένρι Κίσινγκερ, σήμερα, για όσα πριν από χρόνια είχε πει περί ‘’ζωτικού χώρο της Ρωσίας’’ και περί πιθανής ανάφλεξης στην ‘’πιθανότητα ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ’’, όταν οι Έλληνες (σε Ελλάδα και Κύπρο) γνωρίζουν στο πετσί τους, και στα νεκροταφεία της Κύπρου και στο ματωμένο σώμα της Κύπρου τί έλεγε και τί έπραξε ο Κίσινγκερ, ως ΥΠΕΞ των ΗΠΑ τότε, το 1974. Μη τρελαθούμε, συμπατριώτες…

Ο ρωσικός, λοιπόν, αναθεωρητισμός έναντι της γειτονικής Ουκρανίας δίνει αντιστοίχως μήνυμα, διαμορφώνει επιτυχές παράδειγμα και σημαίνει ενίσχυση του τούρκικου αναθεωρητισμού και επανάληψη του έναντι της γειτονικής Ελλάδας.

2ο. Ούτε η μη τήρηση της Συμφωνίας του Μινσκ σχετικά με την καθορισμένη αυτονομία των ανατολικών επαρχιών της Ουκρανίας (Λουχάνσκ, Ντονέτσκ) μπορεί να αποτελέσει λόγο επέμβασης της Ρωσίας και μάλιστα με στρατιωτική εισβολή στην ανεξάρτητη και κυρίαρχη Ουκρανία.

Η τήρηση της Συμφωνίας αφορά στα ενδιαφερόμενα μέρη, με έμφαση στη διπλωματική και πολιτική στήριξη των αδικούμενων μερών (επαρχιών) ώστε να τηρηθεί και να λειτουργήσει η Συμφωνία. Ακόμα και με χρήση μέτρων οικονομικής πίεσης και ενεργειακού αποκλεισμού εκ μέρους της Ρωσίας, κατά το πρότυπο του 2004 και 2008.

Επίλυση των διαφορών δεν μπορεί να προέλθει από άλλη Χώρα (τη Ρωσία) με κατάλυση της κυριαρχίας, έστω και σε τμήμα της, της Ουκρανίας. Η πολεμική κατάλυση των συνόρων ανεξάρτητου κράτους-μέλους του ΟΗΕ (της Ουκρανίας), αποτελεί παράνομη πράξη, μεταφέρει ένα επικίνδυνο μήνυμα για πολεμικές επιλύσεις των συνοριακών διαφορών ωθώντας τον Κόσμο σε μια κλιμάκωση αναφλέξεων σε εκατοντάδες σημεία του. Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και η ‘’ρευστοποίηση’’ των συνόρων όπου συμβαίνει είναι παράνομη, αποτελεί εστία αιματηρών συγκρούσεων και αποσταθεροποίησης και είναι καταδικαστέα.

Η Ελλάδα, στο σημείο αυτό, επίσης οφείλει να είναι ανυποχώρητη. Απόσχιση, και άμεση ή μελλοντική προσάρτηση των ανατολικών επαρχιών της Ουκρανίας στη Ρωσία επιβεβαιώνουν με το παράδειγμα τους ως δυνατή και πραγματοποιήσιμη την πρόταση της Τουρκίας για απόσχιση του Βόρειου τμήματος της Κύπρου από την ενιαία Κυπριακή Δημοκρατία και την αναγνώριση του ως ‘’Τουρκοκυπριακή Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου’’.

Όσο κι αν λέγεται ότι η πρόσφατη δήλωση του Ρώσου ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρώφ, περί ‘’Τουρκοκυπριακής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου’’ έγινε για λόγους διατήρησης της σχέσης συνεργασίας της Τουρκίας με τη Ρωσία σε μια πολύ δύσκολη στιγμή απομόνωσης της Ρωσίας λόγω της εισβολής, η γνώμη μας είναι ότι αποτελεί προάγγελο της θέσης της Ρωσίας αν πετύχουν τα σχέδιά της στην Ουκρανία κι αν η Τουρκία διατηρήσει τη στάση που μέχρι τώρα τηρεί απέναντι στην επιτιθέμενη Ρωσία.

Επομένως, κάθε απόσχιση, κάθε ‘’ανεξαρτητοποίηση’’ και ‘’δημιουργία κρατικών οντοτήτων’’ με πολεμικά μέσα κατάλυσης και κατοχής κυρίαρχων κρατών (ή τμήματός τους) πρέπει να βρίσκει την Ελλάδα αντίθετη και ανυποχώρητη. Οι παράλληλες υποθέσεις (Ουκρανία/Ντονμπάς – Κύπρος/κατεχόμενα Βόρειας Κύπρου) είναι το Ρωσικό και Τουρκικό σενάριο. Εξάλλου, το επιπλέον μικρό, αλλά κρίσιμο, βήμα της Τουρκίας για αυτό έγινε με τα Βαρόσια.

3ο. Οι απόψεις που ανάγονται στην Ιστορική σφαίρα και για την οποία μπορούν εκατέρωθεν να λεχθούν και να γραφτούν πολλά, αποτελούν μνήμη αλλά όχι σύγχρονο επίδικο αντικείμενο που μάλιστα θα επιλυθεί μέσω πολεμικών αναμετρήσεων.

Ο νεο-τσαρισμός του Πούτιν (ή ο Ευρασιανισμός του νεοτσαρικού μέντορα Ντούκιν, με θαυμαστές του και στην Ελλάδα), όπως και ο νέο-οθωμανισμός του Ερντογάν και της Τουρκίας -μία ακόμα ιστορικο-ιδεολογική τους συγγένεια!- δεν μπορούν να αντιληφθούν τον σύγχρονο κόσμο, παγιδευμένοι σ΄ ένα παρελθόν το οποίο οι νέες Κοινωνίες και η ίδια η Ιστορία της νεωτερικότητας υπερέβησαν άλλοτε επαναστατικά, άλλοτε εξελικτικά, αλλά πάντως το υπερέβησαν.

Ιδιαίτερα αν μπει στο κάδρο μιας τέτοιας επανεγγραφής της Ιστορίας εκτός της Ουκρανίας με ουσιώδες το ιστορικό της βάθος, και η κατά καιρούς λόγω ηγεμονικών ανταγωνισμών κατακομματιασμένη Πολωνία, ή η επίσης σημαντική Λιθουανία και οι άλλες, εν συνεχεία, Κεντρικές Χώρες, τότε η επιστροφή στο 1918 δεν θα είναι μόνο μια αξιολογική εκτίμηση των επιστημόνων της Ιστορίας, αλλά μια κόλαση!…

Επομένως, η πραγματικότητα και οι σταθερές σχέσεις σ΄ έναν Κόσμο που μπορεί να κινείται προς τα μπρος, αλλά να μην σπρώχνεται από ηγέτες που φαντασιώνονται νεκρανάσταση αυτοκρατοριών πίσω στο σκοτεινό παρελθόν είναι όρος επιβίωσης και σταθερότητας της Ανθρωπότητας.

Η Ελλάδα, χώρα που τα 200 τελευταία χρόνια συνέβαλλε καθοριστικά -παρά τα μεγάλα και σοβαρά, μέχρι ακρωτηριασμού, τραύματά της – στη διαμόρφωση του νέου χάρτη της Ευρωπαϊκής Ηπείρου οφείλει να συνεχίσει ενεργητικά μια τέτοια πορεία με νέους και σύγχρονους όρους.

4ο. Η Ελλάδα δεν είναι Τουρκία. Το στοιχείο αυτό -κεντρική σημασίας- πρέπει να γίνει κατανοητό σε όλες του τις πλευρές, όχι μόνο στις περιγραφικές παραμέτρους του (γεωγραφία, οικονομία, πληθυσμός, κουλτούρα κλπ), αλλά και στη διάσταση της στρατηγικής, της ταυτότητας, της πορείας της και του εθνικού της δόγματος.

Δεν μπορούμε σε κάθε τι που αφορά στην εξωτερική μας πολιτική να ζητούμε η πολιτική της Ελλάδας να είναι ανάλογη της Τουρκίας. Δηλαδή, για τη θέση, το ρόλο μας και την πορεία μας να έχουμε ως πρότυπο τον τρόπο με τον οποίο κινείται η Τουρκία (και ο Ερντογάν). Σχέσεις με τη Ρωσία η Τουρκία – σχέσεις με τη Ρωσία και η Ελλάδα, κόντρα με τις ΗΠΑ η Τουρκία -κόντρα με τις ΗΠΑ και η Ελλάδα, ‘’ουδετερότητα’’ η Τουρκία -ουδετερότητα και η Ελλάδα, απειλή απόσυρσης από συμφωνίες με την ΕΕ η Τουρκία -ανάλογη στάση κι από τη χώρα-μέλος της ΕΕ, Ελλάδα κ.ο.κ..

Το έλλειμα εθνικής στρατηγικής της Ελλάδας δεν μπορεί -και δεν πρέπει -να καλυφθεί με αντιγραφές και μάλιστα τουρκικής ποιότητας! Το πρότυπο της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας δεν μπορεί να είναι η Τουρκία. Η Ελλάδα έχει άλλη ιστορική, εθνικο-κοινωνική, γεωπολιτική ταυτότητα και προοπτική.

Η Ελλάδα, οφείλει να σκεφτεί, να οργανωθεί και να κινηθεί σε δύο επίπεδα:

Το Εθνικό επίπεδο (με την αξιοποίηση και της οντότητας/του παγκόσμιου δικτύου του Ελληνισμού).

Το Συμμαχικό επίπεδο (με τη σύνθετη έννοια του όρου και κατά σειρά αξιολογικά κατά σειρά: ΕΕ, ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, Διεθνείς Οργανισμοί).

Το βασικό κριτήριο, το οποίο καθιστά την Ελλάδα ‘’παίκτη’’ και υπολογίσιμο παράγοντα-πυλώνα είναι το βάρος της. Το βάρος της (και στα δύο επίπεδα) είναι μια έννοια πολυμορφική, υπαρκτή στη δεδομένη στιγμή αλλά και δυνητική.

Για να κατανοηθεί αυτό, σημειώνω: πολύ σωστά λέγεται -και πραγματοποιείται (πρέπει να πραγματοποιείται)- ότι η Ελλάδα πρέπει να αναπτύξει την ισχύ της και την αποτρεπτική της δύναμη, ότι οφείλει να μπορεί να υπερασπίσει την ακεραιότητά της και την κυριαρχία της. Στην ουσία αυτό που η Ελλάδα κάνει στο πρώτο επίπεδο είναι να αυξάνει το εθνικό της βάρος.

Την ίδια στιγμή, αν η Ελλάδα δεν κινηθεί δραστήρια, δεν αποκτήσει ρόλο, δεν γίνει αναγκαία στο δεύτερο επίπεδο (των Συμμάχων) υπάρχει το βέβαιο ενδεχόμενο να βρεθεί στο πλέγμα των σχέσεων (οικονομικών, διπλωματικών, στρατιωτικών κλπ) , από τις οποίες εξαρτάται σε υποβάθμιση, σε θέση μειονεκτική. Δηλαδή σε θέση που μπορεί να ακυρώσει μέρος του βάρους της που κατόρθωσε να προσκτήσει από τη θετική της δράση στο πρώτο (το εθνικό) επίπεδο.

Αντίθετα, αν κινηθεί με σχέδιο και μαεστρία και στο δεύτερο επίπεδο, ώστε και οι Σύμμαχοι της να ικανοποιούν σε συνεργασία με την Ελλάδα στόχους τους και η Ελλάδα να αυξάνει το βάρος της, το εκτόπισμά της πετυχαίνοντας τους δικούς της εθνικούς στόχους της, τότε αυτό αποτελεί στην πράξη αποτελεσματική εθνική στρατηγική.

Οφείλω να σημειώσω, εδώ, ότι συχνά χάνεται η ισορροπία και η συσχέτιση μεταξύ των δύο αυτών επιπέδων. Συχνότερα, στην Ελληνική περίπτωση, εμφανίζεται η διολίσθηση και η αποδοχή τους σε θέσεις που υπαγορεύονται από Συμμάχους με σκοπό τα ιδιαίτερά τους συμφέροντα (ο ενδοτισμός είναι η μορφή αυτών των υποχωρήσεων).

Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει, και σωστά, στο να υπενθυμίζεται και να τονίζεται η ανάγκη και οι στόχοι του πρώτου επίπεδου (εθνικό), που στις ακραίες του εκδηλώσεις χαρακτηρίσθηκε από την άλλη πλευρά ως εθνικισμός. Ο σωστός συνδυασμός, μέσω συγκεκριμένης πολιτικής και συγκεκριμένων δράσεων, και η θετική ισορροπία είναι σε κάθε φάση το κεντρικό ζητούμενο.

Με βάση αυτή την οπτική, μπορεί κανείς να πει ότι το ταυτοτικό, προσδιοριστικό σύνθημα ‘’Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες’’ είχε νόημα και ουσία γιατί έδινε το αναγκαίο βάρος και την έμφαση στο πρώτο (το εθνικό) επίπεδο σε μια περίοδο (μεταπολίτευση, 1974 – 1981) που η κυριαρχία του δευτέρου επίπεδου των Συμμάχων (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ) -μέσω και της ελληνικής Δεξιάς (‘’ΝΔ’’) ήταν καταθλιπτική και με νωπές μνήμες και ζητήματα, εθνικά επιζήμια (Δικτατορία, Κύπρος).

Δηλαδή, σήμερα και καθώς οι εξελίξεις καλπάζουν, όσοι επιμένουν στο ‘’Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες’’, χάνουν το ευρωπαϊκό και συμμαχικό momentum, και όσοι εξακολουθούν να επιμένουν στο ‘’Η Ελλάδα ανήκει στη Δύση’’ χάνουν από τα μάτια τους το ρόλο της μέσα στη Δύση (αφού δεν ανήκει, απλώς, αλλά είναι Δύση!)

Στις σημερινές και επερχόμενες συνθήκες η σύνθετη ισορροπία είναι -και πρέπει να είναι- άλλη. Μπορούμε να την αποδώσουμε, εννοώντας το βάθος κάθε όρου, ως εξής: ‘’Ελλάδα: Χώρα ισχυρή και πρωταγωνίστρια, Πυλώνας ασφάλειας και ανάπτυξης, ισότιμο και ενεργό Μέλος μιας Αυτοδύναμης και Συνεκτικής ΕΕ’’.

Στο πλαίσιο αυτό, μπορεί να αναζητηθεί και η ορθότητα της Ελληνικής απόφασης και να εξηγηθεί το θέμα που έχει απασχολήσει τη δημόσια αντιπαράθεση στην Ελλάδα, της αποστολής στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία.

Έχω ξανατονίσει ότι η Ελλάδα έχει ένα τέτοιο ιστορικό επιβεβαιωμένο παράδειγμα. Είναι το παράδειγμα του Ελευθερίου Βενιζέλου, επικεντρωμένο στο διάστημα 1912 – 1913 με κορύφωση στο διάστημα 1916 -1920.

5ο. Ο πόλεμος θα τελειώσει αφήνοντας πίσω μια τεράστια καταστροφή. Δεν μπορούμε να μαντέψουμε την τελική λύση, συνοριακή λύση. Ο Πούτιν αν μακροημερεύσει θα έχει κατορθώσει να χαμηλώσει το κύρος και το εκτόπισμα της Ρωσίας, μπορεί ακόμα να βρεθεί με ένα νέο Αφγανιστάν στο ευρωπαϊκό υπογάστριο του (εκεί που θα έκανε ουκρανικό περίπατο).

Ο Κόσμος μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία θα είναι διαφορετικός. Οι ισορροπίες θα έχουν αναδιαταχθεί.

Οι ΗΠΑ θα επανέλθουν με αναπάντεχα ισχυρότερο αποτύπωμα, η Κίνα θα εξακολουθήσει να ανεβαίνει στην κλίμακα ισχύος αποτελώντας τον κύριο ανταγωνιστή ενδυναμωμένη από μια υποβαθμισμένη Ρωσία που θα αναζητά στήριξη και νέο ρόλο δίπλα της και η Ευρώπη, όπως όλα δείχνουν θα χαράξει μια νέα πορεία με ισχυρά τα στοιχεία της αυτονομίας και της αυτοδυναμίας της.

Όσο κι αν αυτό το σκηνικό εδώ και καιρό, από ιδεοληπτικούς κυρίως των ΗΠΑ, χαρακτηρίζεται ως ‘’νέος ψυχρός πόλεμος’’ δεν έχει σχέση με τον ψυχρό πόλεμο που γνώρισε ο Κόσμος μετά το Β΄ΠΠ. Η χρησιμοποίηση του όρου κρύβει βέβαια μια σημαντική σκοπιμότητα, αφού επιχειρεί να ξαναφέρει στο νου των ανθρώπων την αντιπαράθεση ‘’δύο κόσμων’’ ενός δυτικού, δημοκρατικού, και ενός κομμουνιστικού από την οποία νικητής είχε εξέλθει ο πρώτος, κάτι το οποίο κατ΄ανάλογο τρόπο θα συμβεί και τώρα.

Ο ψυχρός πόλεμος μετά τον Β΄ΠΠ αφορούσε σε δύο ριζικά διαφορετικά κοινωνικο-οικονομικά συστήματα με βαθιές ιδεολογικές-πολιτικές και δομικές διαφορές που είχαν οργανωθεί παγκόσμια σε πολιτικο-στρατιωτικά μπλοκ και σφαίρες επιρροής.

Καμία σχέση δεν έχει όλο εκείνο με τούτο που ονομάζουν σήμερα ‘’νέο ψυχρό πόλεμο’’, εκτός μόνο από το γεγονός ότι και τότε και τώρα, οι έδρες, και μόνο, των αντιπαρατιθεμένων ορίζονται ίδιες: η Ουάσιγκτον και η Μόσχα (αλλά στην ουσία δεν είναι, γιατί τα κέντρα μετακινήθηκαν ανατολικά προς το Πεκίνο).

Σ΄ αυτόν τον νέο Κόσμο, η Ελλάδα οφείλει να σχεδιάσει και να οργανώσει τη στρατηγική της. Δυστυχώς, ο τρόπος που κινείται και ο πολιτικός κόσμος και το σύνολο σχεδόν του δημοσίου διαλόγου δεν έχει αποκτήσει ακόμα ούτε καν επαφή με το νέο αυτό σκηνικό. Οι μάχες είναι και πάλι μάχες οπισθοφυλακών.

Η Τουρκία είχε οριακό συγκριτικό πλεονέκτημα λόγω της επαμφοτερίζουσας σχέσης της με τη Ρωσία και με το ΝΑΤΟ (και την αγχωμένη βελτίωση με τις ΗΠΑ το τελευταίο πριν την Ουκρανία τρίμηνο). Αλλά, στη νέα πραγματικότητα, η σχέση της με τη Ρωσία δεν μπορεί να αξιολογηθεί στον ίδιο βαθμό με την προηγούμενη περίοδο, ενώ και οι επεκτατικές της βλέψεις, μετά την κατακραυγή της ρωσικής εισβολής, παρά την ύπαρξη τους -και σ΄αυτό δεν πρέπει να υπάρχει καμία αυταπάτη-, δεν μπορούν να εκδηλωθούν άμεσα επιθετικά, παρά μόνο ως τυχοδιωκτισμός.

Όμως, το κεντρικό ζήτημα παραμένει: ποια είναι η θέση και ο ρόλος της Ελλάδας στον μεταβατικό αυτό, νέο Κόσμο;

6ο. Καθώς, λοιπόν, ο Κόσμος κινείται προς νέες δομές (ισορροπιών, σφαιρών και σχέσεων), μια νέα Αρχιτεκτονική θα επιδιωχθεί να διαμορφωθεί.

Η Ελλάδα πρέπει να αντιληφθεί ως μοναδικό για την ίδια, ως ιστορικό momentum, όλη αυτή την εξέλιξη. Μιας και στον πολύ κρίσιμο, αυτό γεωπολιτικό χώρο (της Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής και της ΝΑ Ευρώπης) είναι η μόνη πιο ισχυρή, δημοκρατική και σύγχρονη Χώρα απ΄ όλες της περιοχής, μέλος ταυτόχρονα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Στο διακύβευμα των Δυτικών για τη νέα Αρχιτεκτονική στην ΕΕ και ειδικότερα τη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, η Ελλάδα πρέπει να δει και να προβάλλει αξιόπιστα τον εαυτό της, ως κομβική δύναμη, ως δύναμη-κλειδί. Ως δύναμη-κλειδί που ενώ θα αποτελεί τον απαραίτητο πυλώνα της Δύσης, ταυτόχρονα να εξασφαλίζει μέσα στα ίδια πλαίσια, τη δική της Εθνική Ασφάλεια και Κυριαρχία, το απρόσβλητο των συνόρων της, την επίλυση του Κυπριακού σύμφωνα με τις ελληνικές θέσεις, την ανάπτυξη της Οικονομίας της.

Το momentum είναι ιστορικού και γεωπολιτικού βάθους, αντίστοιχου σε σημασία με εκείνο του 1912 -1917. Και είναι τώρα. Αν ο χρόνος φύγει με Ελληνική ατολμία έως και αβουλία το momentum θα ’έχει χαθεί.

Το κριτήριο για κάθε συνεργασία είναι: σε ποια βάση χτίζεται η στρατηγική συνεργασία της Ελλάδας με τους Δυτικούς. Δεν μιλάμε για τις εξυπηρετήσεις (στρατιωτικές, βάσεων και άλλες), που αποκαλούνται στρατηγική συνεργασία, αλλά δεν είναι. Μιλάμε συγκεκριμένα για εκείνη τη συνεργασία που θα είναι στρατηγική όταν περιλαμβάνει και τις ελληνικές θέσεις για την αμοιβαιότητα στην προάσπιση της ακεραιότητας και της κυριαρχίας της Ελλάδας, καθώς και την πλήρη κατοχύρωση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων σε θάλασσα και αέρα.

Θα μπορούσαμε να γίνουμε και πιο συγκεκριμένοι. Το μεγάλο τόξο: Έβρος -Αλεξανδρούπολη/Σαμοθράκη – Νησιά Αιγαίου – Καστελόριζο/σύμπλεγμα Μεγίστης – Κρήτη – ενιαία Κύπρος είναι ο κοινός τόπος που η Ελλάδα, από τη μια, επιθυμεί και πρέπει να τον κρατήσει ακέραιο και ασφαλή, και η ΕΕ (ως σύνορα της Ευρώπης), από την άλλη, με τις ΗΠΑ επίσης, να θεωρούν ότι είναι ζωτικός για τα συμφέροντά τους, ώστε να ανασχεθεί κάθε επεκτατική επιδίωξη, να προασπισθεί.

Η Ελλάδα, στα πλαίσια μιας τέτοιας Αρχιτεκτονικής, μπορεί να γίνει αυτό που επί αιώνες είναι στην πράξη και στην Ιστορία, αλλά τώρα θα έχει ορισθεί και με δεσμευτική συμφωνία: Χώρα –Νοτιοανατολικό σύνορο της αυτοδύναμης Ευρώπης (και του Δυτικού Κόσμου), Χώρα πρώτης γραμμής. Τότε, μπορεί και να κατοχυρώσει με αποφασιστικό τρόπο την εδαφική της κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα (ΑΟΖ, αιγιαλίτιδα ζώνη, υφαλοκρηπίδα, εναέριος χώρος).

Επιπλέον, όλων αυτών, ο Ελληνισμός, με το δικό του άξονα στην περιοχή: Ελλάδα και Κύπρος και με το παγκόσμιο δίκτυο του πρέπει -και μπορεί- να προβάλλει την ταυτότητα του, η οποία αποτελεί και το ζωτικό πυρήνα των αρχών του Πολιτισμένου Κόσμου. Αρχές που στήριξαν και έθρεψαν τις αξίες του Δυτικού Πολιτισμού και των Δημοκρατικών Θεσμών του.

Διεκδικούμε παντού στον Κόσμο και προβάλλουμε, ιδιαίτερα στον άμεσο γεωπολιτικό μας χώρο, τη μητρότητα της Πολιτιστικής μας Δημιουργίας και Κληρονομίας, στηρίζουμε το ιστορικό πολύμορφο υλικό και πνευματικό αποτύπωμα, τα δημιουργήματα των Ελλήνων στην πορεία του χρόνου, όλα τα παραχθέντα υλικά και πνευματικά αποτελέσματα των Ελλήνων.

Ο Ελληνισμός έχει το μοναδικό χαρακτηριστικό, ότι ενώ συγκροτεί τον πυρήνα του Ελληνικού έθνους, ταυτόχρονα, απλώνεται, διακλαδίζεται και αποτελεί βάση και εσώτερο στοιχείο της Οικουμενικότητας.