Ήταν απλώς θέμα καλών γονιδίων ή μήπως είναι άλλος ο λόγος που αυτή η μαμά μεγάλωσε τρεις κόρες, τη μία πιο πετυχημένη από την άλλη; Η Esther Wojcicki καμαρώνει τα παιδιά της, δεν έμεινε όμως εκεί. Έγραψε ένα βιβλίο, ένα τρομακτικό μπεστ σέλερ, για το πώς αναθρέφεις πετυχημένα παιδιά.
Η ίδια φαίνεται να ξέρει το μυστικό, είναι μητέρα δύο CEO της Silicon Valley και μια καθηγήτριας πανεπιστημίου. Κάτι θα έκανε καλά, δεν μπορεί.
Η Susan Wojcicki είναι η πιο γνωστή ειδησεογραφικά, μιας και είναι βλέπετε η γενική διευθύντρια του YouTube. Γνωστότατη είναι όμως και η Anne Wojcicki, συνιδρύτρια και γενική διευθύντρια της εταιρίας βιοτεχνολογίας 23andMe.
Όσο για την τρίτη αδερφή, την Janet Wojcicki, αυτή είναι διακεκριμένη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, με εκτεταμένο ακαδημαϊκό και ερευνητικό έργο.
Τα τρία παιδιά κατάφεραν να αναδειχτούν σε πολύ ανταγωνιστικούς και απαιτητικούς κλάδους και το έκαναν γιατί ακολούθησαν απερίσπαστα την κλίση τους.
«Το να βλέπω τις κόρες μου να κινούνται στον κόσμο με θάρρος και ακεραιότητα, αυτή ήταν μία από τις μεγαλύτερες ανταμοιβές της ζωής μου», λέει η Esther Wojcicki, η οποία γνωρίζει επίσης καλά από επιτυχία. Δεν τη λένε άδικα «νονά της Silicon Valley»!
Η Esther ξεκίνησε την εκπαίδευση των παιδιών της πολύ προτού αρχίσουν εκείνα να βομβαρδίζουν τους ακαδημαϊκούς του Στάνφορντ με ερωτήσεις περί σωματιδιακής φυσικής. Ο πατέρας τους βλέπετε, Stanley Wojcicki, είναι καθηγητής φυσικής στο Στάνφορντ και οι μικρές μεγάλωσαν δίπλα στους διαπρεπείς συναδέλφους του.
Η Esther δεν άφησε το πράγμα στην τύχη του όμως. Έχοντας δουλέψει στη δεκαετία του 1960 ως δασκάλα και νηπιαγωγός, άρχισε να υποπτεύεται πως η εκπαίδευση στην προσχολική ηλικία είναι ίσως πολύ πιο κρίσιμη απ’ όσο είχε πιστέψει η ανθρωπότητα.
«Η θεωρία μου είναι ότι τα πιο σημαντικά χρόνια είναι μεταξύ 0-5», λέει χαρακτηριστικά, «ήταν περισσότερο ένστικτο. Κι έτσι τα έκανα όλα ένα παιχνίδι».
Η μαμά περνούσε ώρες ατελείωτες με τις κόρες της, έκαναν χειροτεχνίες και ζωγραφική και τις πήγαινε κάθε βδομάδα ανελλιπώς στη βιβλιοθήκη, μαθαίνοντάς τους πώς να διαβάζουν, να μετρούν και να κολυμπούν πριν καν πατήσουν το πόδι τους στη σχολική αίθουσα.
Οι αναπτυξιολόγοι και οι ειδικοί στην ανθρώπινη εξέλιξη απέδειξαν φυσικά ότι η Esther είχε δίκιο. Τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού παραμένουν από τις σημαντικότερες περιόδους σε επίπεδο μάθησης και εγκεφαλικής ανάπτυξης.
Για να δούμε όμως ποια η μαμά, ποιες οι κόρες και πώς έγιναν όλα…
Η διάσημη μαμά
Το Palo Alto της Καλιφόρνια δεν χρειάζεται προφανώς συστάσεις, αποτελεί την ίδια την καρδιά της Silicon Valley. Και ο πιο διακεκριμένος παιδαγωγός του Palo Alto δεν είναι κανείς άλλος από την Esther Wojcicki.
Η εκπαιδευτικός του γυμνασίου του Palo Alto για 36 συναπτά χρόνια έφτιαξε ένα παγκοσμίου φήμης πρόγραμμα τεχνών για σχολικά περιβάλλοντα, από το οποίο πέρασαν πολλά φιντάνια της Silicon Valley. Μεταξύ αυτών και η κόρη του Στιβ Τζομπς.
Το Palo Alto High School Media Arts Program μετρά σήμερα 600 αριστούχα παιδιά, 6 διακεκριμένους καθηγητές, 9 περιοδικά και άλλα πολλά.
Η Wojcicki έχει βραβευτεί πολύ για το επαναστατικό εκπαιδευτικό της έργο και έχει μιλήσει εκτεταμένα για το σχολικό της όραμα, ακόμα και σε Σύνοδο G20.
Έχει σπουδάσει παιδαγωγικά και πολιτικές επιστήμες σε κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια, έχει μεταπτυχιακά στη δημοσιογραφία και τις εκπαιδευτικές τεχνολογίες, είναι πίσω από περιοδικά, ιστοσελίδες εκπαιδευτικού περιεχομένου και μέλος σε περισσότερα διοικητικά συμβούλια απ’ όσα θα μπορούσε να απαριθμήσει κανείς.
Κόρη ρωσοεβραίων εμιγκρέδων στον Νέο Κόσμο, ήταν το μόνο από τα τρία παιδιά της οικογένειάς της που μπόρεσε να σπουδάσει. Και σπούδασε πολύ και για σειρά ετών. Και μετά έβαλε στην πράξη όσα είχε μάθει, χωρίς να σταματήσει ποτέ να μαθαίνει.
Το έργο της ζωής της ωστόσο, όπως λέει η ίδια, ήταν το μεγάλωμα των παιδιών της με τα νέα εκπαιδευτικά ήθη που ευαγγελιζόταν. «Ήθελα τα παιδιά μου να είναι όσο πιο ανεξάρτητα και ενημερωμένα γίνεται».
Αυτό γράφει κάπου στο επικών προδιαγραφών μπεστ σέλερ της «How to Raise Successful People» (πώς να μεγαλώσεις πετυχημένα παιδιά), ένα βιβλίο που βγήκε το 2019 και έγινε αντικείμενο θερμότατης υποδοχής από το κοινό και τους ειδικούς.
Εκεί αναλύει τη φιλοσοφία που ακολούθησε στην ανατροφή των 3 πετυχημένων παιδιών της…
Οι ακόμα πιο διάσημες κόρες
Η Esther είναι μητέρα της Susan, CEO του YouTube, της Janet, βραβευμένη ανθρωπολόγος και καθηγήτρια παιδιατρικής στο πανεπιστήμιο, και της Anne, CEO της 23andMe.
Ό,τι έκανε με τις τρεις κόρες της, η Esther το κάνει πια στα 10 εγγόνια της, μεγαλώνοντας τη νέα γενιά των Wojcicki.
Πιο γνωστή, αλλά όχι απαραίτητα και πιο πετυχημένη, από τις τρεις είναι η Susan Wojcicki (γεννημένη το 1968), η σιδηρά κυρία του YouTube και μεγαλοστέλεχος της τεχνολογικής βιομηχανίας εδώ και δύο δεκαετίες.
Η Wojcicki είχε ενεργή ανάμειξη στη δημιουργία της Google, έχοντας το περίφημο γκαράζ που χρησιμοποίησαν τα δύο πιτσιρίκια ως έδρα της εταιρίας. Η ίδια λειτούργησε ως πρώτη επικεφαλής του τμήματος μάρκετινγκ το 1999. Κατόπιν ασχολήθηκε με την online διαφήμιση και μετά με την πρώτη βιντεοπλατφόρμα της Google.
Όταν είδε την επιτυχία του YouTube, πρότεινε το 2006 στα δυο πιτσιρίκια συνιδρυτές να το αγοράσουν. Λειτουργεί ως γενική διευθύντριά του από το 2014, φτάνοντάς το στα 2 δισ. μηνιαίους χρήστες και αξία 90 δισ. δολαρίων. Το Forbes υπολογίζει την περιουσία της στα 580 εκατ. δολάρια.
Το περιοδικό Time τη χαρακτήρισε ως «τον πιο σημαντικό άνθρωπο της διαφήμισης» το 2015 και αργότερα ως «πιο ισχυρή γυναίκα του ίντερνετ». Παντρεύτηκε το 1998 και απέκτησε 5 παιδιά.
Η Anne Wojcicki (γεννημένη το 1973) είναι επιχειρηματίας. Έχει συνυπογράψει το 2006 την ίδρυση και λειτουργεί ως γενική διευθύντρια της εταιρίας 23andMe, με το Forbes να την περιλαμβάνει το 2020 στη λίστα με τις 100 πιο ισχυρές γυναίκες του κόσμου.
Σπούδασε βιολογία στο Yale, έχει κάνει έρευνες μοριακής βιολογίας και έχει εργαστεί ως σύμβουλος υγείας σε μεγάλες επενδυτικές της Wall Street και εταιρίες βιοτεχνολογίας. Η δική της εταιρία ασχολείται με πρωτοποριακά τεστ DNA κατ’ οίκον («Εφεύρεση της χρονιάς» το 2008, σύμφωνα με το Time) και έχει χρηματοδοτηθεί από την Google και από την GlaxoSmithKline με 300 εκατ. δολάρια.
Η επαναστατική δουλειά της έχει φτάσει την 23andMe σε κεφαλαιοποίηση 2,5 δισ. δολαρίων. Στην προσωπική της ζωή, ήταν παντρεμένη με τον συνιδρυτή της Google, Sergey Brin, μεταξύ 2007-2013, αποκτώντας μαζί δύο παιδιά.
Παρά το διαζύγιο, συνεχίζουν να λειτουργούν από κοινού το φιλανθρωπικό τους ίδρυμα The Brin Wojcicki Foundation.
Η τρίτη κόρη, η Janet Wojcicki, ακολουθεί ακαδημαϊκή καριέρα. Είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, με λαμπρές σπουδές και σημαντικό ερευνητικό έργο στους κλάδους της ανθρωπολογίας και της επιδημιολογίας.
Η επαναστατική δουλειά της πάνω στην παχυσαρκία των παιδιών και το AIDS είναι διεθνούς φήμης. Όπως είναι και το συνεχιζόμενο έργο της στους ευάλωτους πληθυσμούς της υποσαχάριας Αφρικής.
Πώς μεγαλώνεις πετυχημένα παιδιά
«Είναι σημαντικό να αντισταθείς στην παρόρμηση να δώσεις στο παιδί σου ό,τι στερήθηκες εσύ», είπε η Esther το 2019 στο συνέδριο Forbes Women’s Summit, «αν σκεφτείς πώς αποκτούνται η δημιουργικότητα και η καινοτομία, είναι όταν δεν έχεις τα πάντα».
Στο βιβλίο της μάς δίνει τον πεντάλογο του δικού της γονεϊκού προτύπου, αυτού που εφάρμοσε κατά γράμμα στα παιδιά της για να τα βοηθήσει να θριαμβεύσουν κατόπιν στη ζωή: «Εμπιστοσύνη, σεβασμός, ανεξαρτησία, συνεργασία και καλοσύνη».
Οι ειδικοί, μας λέει, επικεντρώνονται στις πολύ σημαντικές πτυχές της ζωής ενός παιδιού, όπως ο ύπνος, η τροφή, το συναισθηματικό δέσιμο και η πειθαρχία. Ξεχνώντας όλα τα άλλα, που για εκείνη είναι εξίσου σημαντικά.
«Αυτό που χρειαζόμαστε περισσότερο να γνωρίζουμε είναι πώς θα δώσουμε στα παιδιά μας τις αξίες και τις ικανότητες ώστε να πετύχουν ως ενήλικες», επιχειρηματολογεί, «ως νέα μητέρα, ακολούθησα όποια μικρή συμβουλή και καθοδήγηση μπόρεσα να βρω, αλλά στο μεγαλύτερο μέρος αποφάσισα να εμπιστευτώ τον εαυτό μου».
Αποκαλύπτει πως μιλούσε στις κόρες της σαν να ήταν ενήλικες από την πρώτη μέρα. «Οι περισσότερες μητέρες γυρνάνε φυσιολογικά σε μωρουδιακή ομιλία, πιο τσιριχτή φωνή, απλούστερες λέξεις. Όχι εγώ. Τις εμπιστευόμουν και με εμπιστεύονταν».
Εξομολογείται επίσης πως ενώ δεν έβαλε ποτέ τα παιδιά της σε κίνδυνο, δεν τα εμπόδισε να ζήσουν τις εμπειρίες τους και να πάρουν τα δικά τους ρίσκα.
«Όταν ζούσαμε στη Γενεύη, έστειλα τη Susan και την Janet στο διπλανό μαγαζί να αγοράσουν ψωμί, μόνες τους, ήταν 5 και 4 χρονών. Σεβόμουν την ατομικότητά τους από την αρχή».
Η βασική της αρχή στην ανατροφή των παιδιών ήταν πως η σημαντικότερη ηλικία για όλα είναι αυυό το 0-5 έτη. «Κι έτσι θα τους μάθαινα όσο περισσότερα μπορούσα από την αρχή».
Και αυτό ακριβώς έκανε. Έπαιρνε τις κόρες της στα μαθήματα κηπουρικής που έκανε εκείνη, όχι για να αγαπήσουν απαραίτητα τα φυτά, αλλά για να μάθουν τα ονόματά τους.
«Ήταν διασκεδαστικό για μένα να τους διδάσκω πώς να κολυμπούν από μικρά, να διαβάζουν από μικρά, να κάνουν ποδήλατο, να γνωρίζουν πράγματα για τη γειτονιά. Μπορείς να μάθεις πολλά στα παιδιά από πολύ μικρά».
Ο δεύτερος πυλώνας της μεθόδου της ήταν να δίνει στις κόρες της έναν ασυνήθιστο βαθμό ελευθερίας και πρωτοβουλίας, ώστε να μάθουν να σκέφτονται και να δρουν ανεξάρτητα.
Όταν ξεκίνησαν να διαβάζουν, τις πήγαινε κάθε βδομάδα στη δανειστική βιβλιοθήκη κρατώντας ένα μεγάλο καλάθι, ώστε να το γεμίζουν με βιβλία. Δεν τους έλεγε όμως τι βιβλία να πάρουν, τις άφηνε να διαλέξουν μόνες τους.
Με αυτά και με αυτά, μεγάλωσε τρία παιδιά που τα έχουν καταφέρει καλά στη ζωή τους. «Εννοείται πως δεν διεκδικώ όλους τους επαίνους για τις επιτυχίες τους ως ενήλικες, και οι τρεις όμως αποδείχτηκε πως έγιναν πετυχημένα, αγαπητά και ικανά άτομα».
Οι τρεις κόρες φαίνεται να αναγνωρίζουν και να αποτιμούν θετικά τη συμβολή της στις ζωές τους. Όταν βρίσκονται όλες μαζί για πρωινό στο πατρικό τους, το σπίτι όπου ζουν οι γονείς τους εδώ και 50 χρόνια, αστειεύονται για το πώς η Esther δεν έτρεφε ποτέ καμία εκτίμηση για την «καλή συμπεριφορά».
«Η θεωρία μου ήταν πάντα: όσα περισσότερα κάνεις για τα παιδιά σου, τόσο λιγότερα κάνουν εκείνα για τον εαυτό τους», είναι σαν να τους απαντά εκείνη.
Ένα από τα σημαντικότερα μαθήματα που έδωσε στα παιδιά της ήταν αυτό: «Όλες προσπαθούν να κάνουν το καλύτερο, αλλά συγχωρούν τους εαυτούς τους. Ένας τελειομανής δεν συγχωρεί ποτέ τον εαυτό του αν κάνει κάτι που δεν είναι τέλειο. Αυτές το κάνουν. Δεν νιώθουν ενοχές για τις αποτυχίες τους».
Έτσι ήταν και η ίδια. Δεν εμπιστευόταν τίποτα και κανέναν όταν είχε να κάνει με την ανατροφή των παιδιών της. Αλλά και την εκπαιδευτική πράξη. Τράβηξε τον δρόμο της και έπεισε και τους άλλους στην πορεία πως μόνο αν στραφείς μέσα σου, θα χαράξεις τη δική σου πορεία ως γονέας.
«Θέλεις το παιδί σου να θέλει να είναι μαζί σου, όχι να χρειάζεται να είναι μαζί σου», αυτό είναι το απόσταγμα της σοφίας της…
