Από τη στήλη του Νίκου Χασαπόπουλου στο Βήμα:
Χειρίστριες και ιπτάμενες μηχανικοί της Αεροπορίας Στρατού που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή άμυνας της χώρας, στην πυρόσβεση και στις αεροδιακομιδές μιλούν για τις απαιτήσεις των αποστολών τους, τη σκληρή εκπαίδευση και τις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν
Είκοσι κορίτσια, αξιωματικοί ή υπαξιωματικοί του Στρατού Ξηράς, είναι σήμερα οι ιπτάμενες της Αεροπορίας Στρατού: χειρίστριες ελικοπτέρων ή ιπτάμενες μηχανικοί. Βρίσκονται κυριολεκτικά καθημερινά στον αέρα, πιλοτάροντας πανάκριβα και υπερσύγχρονα ελικόπτερα, όπως τα Απάτσι – η αξία του καθενός στοιχίζει όσο τρία νοσοκομεία, όπως έλεγε κάποτε ένας αντισυνταγματάρχης διοικητής ελικοπτέρων Απάτσι στην Πάχη Μεγάρων.
Σκληρή εργασία και αφοσίωση
Είναι πιλότοι και ιπτάμενες μηχανικοί σε κάθε είδος ελικοπτέρου που διαθέτουν σήμερα οι Ενοπλες Δυνάμεις, από τα Χιούι έως τα Σινούκ. Από τα επιθετικά Απάτσι, τα αναγνωριστικά – μεταφορικά ΑΒ 205 και τα ΝΗ-90 έως τα νεοαποκτηθέντα Kiowa Warrior, τους «Ινδιάνους», όπως αποκαλούνται, ή τις «Ασπίδες του Αιγαίου». Υπηρετούν σε όλες τις βάσεις ελικοπτέρων, στην Πάχη Μεγάρων, στο Λιτόχωρο, παντού. Μια εξ αυτών, η υπολοχαγός Νικολέτα Κοσμοπούλου από την Αρτεμισία Καλαμάτας, εκτός από τα ελικόπτερα Χιούι πιλοτάρει και ένα δικινητήριο Τσέσνα. Για να το πετύχει αυτό πέρασε πολλές ώρες μελετώντας εγχειρίδια για τα αεροπλάνα και τα ελικόπτερα. Η νεότερη είναι μια μόνιμη λοχίας, 25 ετών, αλλά με αρκετές ώρες πτήσης στο ενεργητικό της, η οποία από τα γερο-Χιούι (όπως αποκαλούν τα UH-IH) πέρασε στα επιθετικά Απάτσι. Μια άλλη ανθυπολοχαγός είναι απόφοιτη της Σχολής Ευελπίδων που προσφάτως πήρε το ξίφος της από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Τελευαίος έλεγχος στα οπλικά συστήματαΗ Αθηνά Πανουργιά, μια γυναίκα με «βαρύ» επώνυμο, ήταν η πρώτη γυναίκα χειριστής των ελικοπτέρων Απάτσι. Απόγονος του φημισμένου οπλαρχηγού Πανουργιά, ήρωα της Επανάστασης του 1821, με εκατοντάδες ώρες πτήσης στο ενεργητικό της και με ώρες εξομοίωσης στις ΗΠΑ, ήταν η πρώτη που κατάφερε και «άλωσε» έναν έως πρότινος ανδροκρατούμενο χώρο. Για να το επιτύχει χρειάστηκε σκληρή εκπαίδευση, διάβασμα και δουλειά προκειμένου να αποκτήσει την «πουλάδα» της ιπταμένης. Εκανε πολλές προσωπικές θυσίες, αλλά σήμερα βρίσκεται στο κόκπιτ ενός Απάτσι. Οταν είσαι πιλότος σ’ ένα επιθετικό ελικόπτερο, απαιτούνται κινήσεις ακριβείας, υπομονής, ψυχραιμίας, αποφασιστικότητας, γρήγορη σκέψη και ατσάλινα νεύρα.
ΓΕΣ: Καμία διάκριση, καμία διαφορά
Το ΓΕΣ δεν κάνει καμία διάκριση ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες πιλότους. «Δεν θέλουμε να υπάρχουν διαφορές όσον αφορά την επικοινωνιακή προβολή τους με τους άνδρες συναδέλφους τους. Ανδρες και γυναίκες στα ελικόπτερα κάνουν ακριβώς την ίδια δουλειά, μετέχουν στις ίδιες αποστολές» εξηγεί ο εκπρόσωπος Τύπου του ΓΕΣ, συνταγματάρχης Π/Ζ Αλέξανδρος Μούντζιος.
Ετσι παρουσιάζουν την αρχιλοχία Α.Σ. που είναι απόφοιτος ΣΜΥ και από το 2014 έως το 2015 παρακολούθησε την αρχική εκπαίδευση ελικοπτέρων στη ΣΑΣ, απ’ όπου και αποφοίτησε ως χειριστής ελικοπτέρων Χιούι. Το UH-IH Χιούι είναι από τους πλέον μάχιμους τύπους ελικοπτέρου της Αεροπορίας Στρατού. Είναι αμερικανικής κατασκευής – όπως άλλωστε τα περισσότερα ελικόπτερα που διαθέτουν οι Ενοπλες Δυνάμεις – και πρωτοεμφανίστηκε το 1963 στο Βιετνάμ. Το 2018 η αρχιλοχίας αποφοίτησε από το Τμήμα Χειριστών των Απάτσι (ΑΗ-64) και από τότε ίπταται ως συγκυβερνήτης στα επιθετικά αυτά ελικόπτερα, που φέρουν τους πυραύλους (φονιάδες των τανκς) Hellfire (ή αλλιώς AGM-114) ή τις ρουκέτες των 70 χιλιοστών.
Ελεγχος στους έλικες πριν από την αποστολή καθώς «το ελικόπτερο πάντα πρέπει να είναι ετοιμοπόλεμο».Φέρνεις πάντοτε εις πέρας την αποστολή…
Μια από τις χειρίστριες των Απάτσι στη Πάχη Μεγάρων ρωτήθηκε τι θα έπραττε εάν ελάμβανε διαταγή να πυροδοτήσει από το στικ που έχει στο κόκπιτ της έναν αντιαρματικό πύραυλο Hellfire σε περίπτωση μάχης: «Οταν αναλαμβάνεις αποστολή, όταν φοράς τη φόρμα πτήσεως και το κράνος του χειριστή, φέρνεις πάντοτε εις πέρας την αποστολή αυτή, όποια και αν είναι. Κάθε άνθρωπος έχει έναν ενδοιασμό όταν βρίσκεται σε τέτοια περίπτωση. Οταν όμως είσαι πιλότος και σε διατάξει η πατρίδα σου, δεν έχεις κανέναν απολύτως ενδοιασμό να πατήσεις το κουμπί» ήταν η απάντησή της την ώρα που ετοιμαζόταν να πετάξει σε άσκηση.
Στα Σινούκ ως ιπτάμενη μηχανικός υπηρετεί η αρχιλοχίας Α.Λ., απόφοιτη της ΣΜΥ. Εχει πάρει μέρος σε αποστολές πυρόσβεσης, ρίψεις αλεξιπτωτιστών, μεταφορά βαρέος οπλισμού, σε αποστολές έρευνας και διάσωσης. Βρέθηκε κοντά στους ανθρώπους των νησιών, βρέθηκε κάτω από βαριές καιρικές συνθήκες δίπλα τους όταν είχαν ανάγκη μεταφοράς ασθενών ή περίθαλψης. Πάντοτε πριν από κάθε αποστολή η αρχιλοχίας Α.Λ. σκαρφαλώνει στην οροφή του γιγαντιαίου ελικοπτέρου της και επιθεωρεί τους δύο έλικες.
Οι χειρίστριες των Σινούκ φαίνεται πως είναι και η συμπάθεια και του υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας Νίκου Χαρδαλιά, αφού τα ελικόπτερα αυτά τα χρησιμοποιεί η Πολιτική Προστασία για την πυρόσβεση και την αντιπυρική προστασία. Στο γραφείο του, στον Φάρο στο Μαρούσι, έχει μια έγχρωμη φωτογραφία (σαν αφίσα, ωσάν να είναι το σήμα κατατεθέν της Πολιτικής Προστασίας) ενός ξανθού κοριτσιού με το κράνος του χειριστή Σινούκ. Είναι η ιπτάμενη αρχιλοχίας που σκαρφαλώνει κάθε μέρα στην οροφή του ελικοπτέρου για να επιθεωρήσει τους έλικες.
Δεν ξέρεις ποτέ τι θα συναντήσεις
Η ανθυπασπιστής (ΤΑΣ) Σ.Μ. είναι και αυτή απόφοιτη της ΣΜΥ. Αποφοίτησε από το Τμήμα Μηχανοσυνθετών Αεροσκαφών και από το Σχολείο Ιπτάμενων Μηχανικών. Το 2019 και το 2020 αποφοίτησε από το σχολείο των Kiowa Warriot. Από τότε ίπταται ως μηχανικός. Πρώτο της μέλημα σε κάθε πτήση είναι να τσεκάρει τις μηχανές του ελικοπτέρου και τα οπλικά συστήματα που φέρει στα πλάγια: «Σε κάθε αποστολή δεν ξέρεις τι θα συναντήσεις και για τον λόγο αυτόν το ελικόπτερο πάντα πρέπει να είναι ετοιμοπόλεμο» λέει.
Εντυπωσιάζει η ετοιμότητά τους. Οταν λαμβάνουν εντολή για άμεση απογείωση, σε ελάχιστο χρόνο βρίσκονται στα κόκπιτ, φορούν γρήγορα τις κάσκες τους, ελέγχουν με σβελτάδα τα ηλεκτρονικά όργανα, κρατούν γερά το χειριστήριο, κάνουν έναν τελευταίο έλεγχο στα πτητικά όργανα και σε ελάχιστα λεπτά βρίσκονται στον αέρα.
Ακολουθώντας την παράδοση που θέλει τη συντριπτική πλειονότητα των πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας, δηλαδή των χειριστών των F-16, Μιράζ και των C-130, να είναι από την επαρχία, έτσι και τα περισσότερα κορίτσια των ελικοπτέρων κατάγονται από την περιφέρεια, από φτωχά χωριά. Οι γονείς τους; Της μιας αστυνομικός, της άλλης οικοδόμος, μιας τρίτης αγρότης. Κορίτσια της διπλανής πόρτας, κυρίως μεσαίων και χαμηλών εισοδημάτων, που σήμερα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και είναι μάχιμες της Αεροπορίας Στρατού.
«Μαζί με τη συγκίνηση νιώθεις και υπερηφάνεια»
Οταν τις ρωτάς πώς νιώθουν όταν κρατούν το χειριστήριο και πετούν με τα ελικόπτερα, λένε: «Είναι κάτι το ξεχωριστό και μαζί με τη συγκίνηση νιώθεις και υπερηφάνεια επειδή υπηρετείς την πατρίδα». Μια μόνιμη λοχίας (η Α.Π.), που κατάγεται από ένα μικρό χωριό της Λάρισας (το Ζάππειο), επέλεξε, λέει, το επιθετικό ελικόπτερο γιατί αποτελεί ένα απαιτητικό πτητικό μέσο, με δύσκολες αποστολές και αναφέρει ότι είχε βάλει στοίχημα με τον εαυτό της ότι θα τα καταφέρει. Και τα κατάφερε. Δεν είναι, βλέπετε, μόνο η προσήλωση που έχουν στο καθήκον, είναι και η αγάπη για την Αεροπορία.
Η κρίση του «Oruc Reis»
Με την κρίση του τουρκικού σεισμογραφικού σκάφους «Oruc Reis» οι χειρίστριες ελικοπτέρων βγήκαν στο Αιγαίο. Ηταν η μεγαλύτερη κινητοποίηση στρατιωτικών δυνάμεων που έγινε από το 1987 (στην κρίση του Μαρτίου) και οι γυναίκες πιλότοι συμμετείχαν ενεργά. Μαζί με άνδρες συναδέλφους τους παρατηρούσαν κάθε κίνηση στα χωρικά μας ύδατα, στα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Εκείνες που υπηρετούν στα Σινούκ ήταν έτοιμες να απογειώσουν τα ελικόπτερά τους έχοντας την ευθύνη της αντιπυρικής προστασίας, ενώ αυτές που υπηρετούν στα Kiowa ήλεγχαν όλη την περιοχή ευθύνης τους και κυρίως τα νησιά.
