jhillphotography via Getty Images
Ολομόναχος, επερπάτησα για κει
που μού’χες πρωτοπεί ότι διαφέρω
Σα νά’ ρθα τάχα από άλλη εποχή
Γιώργος Κριμπάς, Άνθρωπος άλλης εποχής
Καλά θα είναι να “μη μασάμε”, γενικώς και ειδικώς. Να μην καταπίνουμε αμάσητα διάφορες φήμες, διαρροές, fake news.
Από την άλλη δεν πρέπει να απορρίπτουμε αυτομάτως κι αυτοδικαίως ό,τι δεν αντιλαμβανόμαστε, ό,τι δεν κατανοούμε κι ό,τι δεν μπορούμε σήμερα ν’αποδείξουμε. Πολλές φορές οι αλήθειες αυξομειώνονται ή πηγαινοέρχονται μέσα στο χρόνο και πνίγονται μέσα στις αμφιβολίες και τις [α]βεβαιότητες. Ακόμα κι όταν ξεμασκαρεύουμε την πλάνη και την ψευδαίσθηση, τούτο δεν σημαίνει πως ανακαλύψαμε την αλήθεια. Μόνον οι ανόητοι εξυπνακίζουν “επί παντός του επιστητού”, μόνον οι αγνοούντες το βάθος της άγνοιάς τους αλλαλάζουν φανατικά. Οι υπόλοιποι οφείλουμε να αναρωτιόμαστε:
-η ιδεολογία έχει ημερομηνία λήξης;
-η Ιστορία διαθέτει ηθική;
-η εξουσία έχει ιδανικά;
-η τύχη διαθέτει αρετή;
-η επιστήμη έχει παιδαγωγικό χαρακτήρα;
-ο νόμος διαθέτει ήθος;
-η συνωμοσία έχει αιδώ;
-η Ύβρις διαθέτει περιθώριο συγχώρησης;
-η ελευθερία έχει προϋποθέσεις;
-ο λαός διαθέτει μνήμη;
-ο σεβασμός του άλλου έχει αξιακά αποτελέσματα;
-ο αυτεξούσιος διαθέτει αυτογνωσία;
-η λογική έχει μία πλευρά αναγκαιότητας;
-το Κενό διαθέτει κάποια βαρύτητα;
-το πολιτικό Κέντρο έχει αυταπάτες;
-η πολιτική Δεξιά διαθέτει θεσμική προσήλωση;
-η πολιτική Αριστερά έχει ενοχές;
-οι πολιτικά ανέντακτοι διαθέτουν αίσθηση του συν-ανήκειν;
-οι κοινωνικά απείθαρχοι έχουν αισθήματα ευθύνης;
-οι μειοψηφίες διαθέτουν ενίοτε ψήγματα επιείκειας;
-οι πλειοψηφίες έχουν πάντοτε δίκιο;
-οι κοινωνίες διαθέτουν δυνάμεις αναγέννησης;
Επειδή στα παραπάνω ενδεικτικά ερωτήματα αδυνατώ ν’απαντήσω με απόλυτη σιγουριά, επειδή η Πανδημία μπορεί να έχει αλλοιώσει πολλές βεβαιότητες του χθες αλλά κι επειδή έρχονται μέρες χριστουγεννιάτικης περισυλλογής, προτείνω την αναβολή των σχετικών ανα-στοχασμών για το 2022.
Καλές γιορτές
ΥΓ.’’Έρχεται όμως ο καιρός
που και τα μεγαλύτερα αμίλητα ξεσπάνε’’ [Άνν Λού, Τη νύχτα που τρεμόσβηνε το Λ]