Άλλη μία ευκαιρία για ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα χαμηλού οικονομικού κόστους αλλά μεγάλης επιχειρησιακής σημασίας για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις χάθηκε.
Η προτεραιοποίηση άλλων αναγκών και οι αργόσυρτες διαδικασίες είχαν ως αποτέλεσμα τα ολλανδικά ναρκοθηρευτικά Alkmaar που διακαώς επιθυμούσε το Πολεμικό Ναυτικό να καταλήξουν τελικά στην Ουκρανία.
Αυτό υποστήριξε η Ολλανδή υπουργός Άμυνας, Κάισα Ολόνγκρεν που επισκέφθηκε το Μικολάεφ και το λιμάνι της Οδησσού στον ουκρανικό νότο. «Τα ναρκοθηρευτικά και η εκπαίδευση των ουκρανικών πληρωμάτων συμβάλλον στην ασφάλεια της Μαύρης Θάλασσας» τόνισε, ανακοινώνοντας την παραχώρηση των Alkmaar.
Το παρασκήνιο
Τον Οκτώβριο του 2021, η Αθήνα έστειλε επίσημη επιστολή (Letter of Interest) στο Βασιλικό Ολλανδικό Ναυτικό με την οποία εκδήλωσε το ενδιαφέρον της για έξι ναρκοθηρευτικά Alkmaar. Τα πλοία είχαν προσφερθεί από τους Ολλανδούς στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για τις Φρεγάτες τύπου Μ, τις οποίες το Πολεμικό Ναυτικό εξέταζε ως «ενδιάμεση λύση» μέχρι την απόκτηση νέων Μονάδων Επιφανείας.
Η απάντηση στο ελληνικό αίτημα ήταν θετική και κλιμάκιο του Πολεμικού Ναυτικού μετέβη στην Ολλανδία προκειμένου να επιθεωρήσει τα ναρκοθηρευτικά. Συστάθηκε μάλιστα ειδική επιτροπή για να «τρέξει» τις διαδικασίες και να επιλύσει τα όποια προβλήματα μπορεί να συναντούσαν οι δύο πλευρές. Το κόστος για κάθε Alkmaar είχε υπολογιστεί σε 3 εκατομμύρια ευρώ με τη συνολική συμφωνία να ανέρχεται σε 20 εκατομμύρια μαζί με τα ανταλλακτικά και την εκπαίδευση. Ο στόχος μάλιστα, ήταν τα πλοία να ενταχθούν στον ελληνικό Στόλο ακόμη και εντός του 2023.
Στον «δρόμο» των Marder
Η υπόθεση των Alkmaar έχει αρκετές ομοιότητες με εκείνη των γερμανικών Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μάχης Marder. Από τα 40 που προέβλεπε η κυκλική ανταλλαγή BMP-1 με Marder 1A3, μόνο τα μισά ήρθαν στην Ελλάδα καθώς αιφνιδιαστικά, το Βερολίνο αποφάσισε να παραχωρήσει τα υπόλοιπα στην Ουκρανία. Αξίζει να σημειωθεί βέβαια, ότι Ελλάδα και Γερμανία δεν είχαν υπογράψει συμφωνία αλλά ένα μνημόνιο κατανόησης το οποίο δεν φάνηκε να δεσμεύει το Βερολίνο.
Κάπως έτσι έγιναν τα πράγματα και με την Ολλανδία και το Πολεμικό Ναυτικό έχασε μια χρυσή ευκαιρία να καλύψει τα κενά που έχει σε ναρκοθηρευτικές Μονάδες. Κενά που μεγάλωσαν μετά την απώλεια του «Καλλιστώ», του ελληνικού ναρκοθηρευτικού που συγκρούστηκε με το φορτηγό πλοίο «Maersk Launceston» στον Σαρωνικό. Το πολεμικό πλοίο εμβολίστηκε και καταστράφηκε χωρίς ευτυχώς να υπάρξουν ανθρώπινες απώλειες.
Το ατύχημα όμως, είχε ως αποτέλεσμα το Πολεμικό Ναυτικό να μείνει με μόλις τρία ναρκοθηρευτικά, ένα βρετανικής κατασκευής τύπου «Hunt» και δύο αμερικανικά τύπου «Osprey». Σύμφωνα μάλιστα με πηγές του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, αν και η τεχνολογία έχει προχωρήσει και ο ναρκοπόλεμος ίσως να μην έχει θέσει στο σύγχρονο πεδίο επιχειρήσεων, εντούτοις, σε «κλειστές» θάλασσες όπως το Αιγαίο, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του ναυτικού πολέμου.
Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, τονίζει η ίδια πηγή, δεν έχουν την πολυτέλεια να «ξεμείνουν» από ναρκοθηρευτικά, η αντικατάσταση των οποίων από Μη Επανδρωμένα ρομποτικά συστήματα απαιτεί αρκετά ακόμη χρόνια. Με δεδομένο μάλιστα, πως τα Alkmaar ήταν από τα λίγα διαθέσιμα ναρκοθηρευτικά σε ολόκληρο τον κόσμο, η Ελλάδα φαίνεται πως έχασε μια ακόμη σημαντική ευκαιρία να ενισχύσει το οπλοστάσιο της.
