Eurokinissi
Οι εκπαιδευτικοί απεργούμε σήμερα. Κύριο αίτημα η αντίθεση στην αξιολόγηση των σχολείων και η διαμαρτυρία μας για την προσφυγή της Υπουργού στη δικαιοσύνη προκειμένου να ”σπάσει” η απεργία-αποχή σε οποιαδήποτε μορφή αξιολόγησης.
Σε μία μετωπική σύγκρουση είθισται να μην ακούγονται οι μετριοπαθέστερες φωνές και να επικρατεί η πόλωση και η απολυτότητα της κάθε πλευράς, η βεβαιότητα για το δίκιο του αγώνα από τη μια και η βεβαιότητα με αρκετή δόση αδιαλλαξίας για την επιβολή των σωστών μέτρων από την άλλη.
Ας μου επιτραπεί μια διαφορετική προσέγγιση.
Κατά την ταπεινή μου γνώμη, τα επιχειρήματα κατά της αξιολόγησης της σχολικής μονάδας δεν είναι πειστικά. Κι αυτό γιατί δεν αφορούν τον ίδιο τον νόμο, αλλά τις προθέσεις, την ”κρυφή ατζέντα” που εμείς θεωρούμε ότι οπωσδήποτε έχουν η υπουργός μας και η κυβέρνηση: να κλείσουν σχολικές μονάδες. Θα ήταν ίσως περισσότερο πειστικά, εάν αντί να κάνουμε δίκην προθέσεων, είχαμε δεδομένα κι εάν επιτέλους, καταθέταμε με ειλικρίνεια μία πρόταση.
Τώρα όμως λέμε ότι δε θέλουμε αυτήν την αξιολόγηση, χωρίς να αποκαλύπτουμε ποια είναι αυτή που θέλουμε. Η κρυψίνοια και η υπεκφυγή όμως δεν μπορεί να χαρακτηρίζουν δασκάλους. Το σωστό θα ήταν να πούμε: «ορίστε: το 95% της συνέλευσης προέδρων είναι αντίθετο στην αξιολόγηση, αυτές είναι οι προτάσεις μας και πρέπει να μας ακούσετε γιατί στην πράξη αυτές θα εφαρμόσουμε». Αν πάλι, όλοι συμφωνούμε ότι αναλαμβάνουμε έναν επιπλέον μεγάλο φόρτο εξωδιδακτικής εργασίας, να διεκδικήσουμε μείωση του διδακτικού μας ωραρίου ή αύξηση αποδοχών, πρόσληψη γραμματέων κτλ.
Αλλά να αρνούμαστε ν′ αναλάβουμε την ευθύνη της αξιολόγησης του έργου μας, δεν μας τιμά. Ξέρω ότι πολλοί είναι εναντίον κάθε μορφής αξιολόγησης, αλλά δεν με αφορά τη γνώμη τους γιατί είναι υποκριτική: και οι ίδιοι αξιολογούν και τα σχολεία και τους δασκάλους των παιδιών τους, και τους γιατρούς των δημοσίων νοσοκομείων και τις αποκλειστικές νοσοκόμες για τον άνθρωπό τους και κάθε δημόσια υπηρεσία με την οποία έρχονται σε επαφή και το προσωπικό της.
Αφήνω δε την ασυνέπεια όσων εκπαιδευτικών είναι μεν κατά της αξιολόγησης αλλά ζητούν να αξιολογηθούν για μία θέση ευθύνης. Το ότι επειδή έτσι γίνεται στην Αγγλία και τη Σουηδία, όπου τιμωρούνται αντί να ενισχύονται τα σχολεία που εμφανίζουν ελλείψεις κτλ, είναι ένας αυθαίρετος αναλογικός συλλογισμός.
Γιατί αξιολόγηση διενεργείται χρόνια τώρα και στην Κύπρο, χωρίς να κλείνουν σχολεία. Για να μη μιλήσουμε για τον Καναδά, που επίσης ανήκει στον αγγλοσαξονικό κόσμο, όπου τα σχολεία που υστερούν σε οποιονδήποτε τομέα, ενισχύονται.
Γιατί δεν υιοθετούμε επιτέλους μία περισσότερο δημιουργική στάση, όπως ταιριάζει σε δασκάλους; Να μετατρέψουμε την αξιολόγηση σε ευκαιρία να αναδειχθούν τα προβλήματα της εκπαίδευσης και οι ελλείψεις των σχολείων και να θέσουμε το υπουργείο ενώπιον των ευθυνών του. Να πούμε ότι δε θέλουμε το αγγλικό, αλλά το καναδικό μοντέλο. Αξιολογήστε τα σχολεία, αλλά τηρήστε τις δεσμεύσεις σας για βελτίωσή τους. Μην τολμήστε να εφαρμόστε τη λογική: ”πονάει κεφάλι, κόψει κεφάλι”. Εφαρμόστε τον νόμο, όπως τον έχετε διατυπώσει χωρίς «κρυφές ατζέντες».
Μπορεί όλα αυτά να τα σκέφτομαι γιατί δε διαθέτω την ευφυΐα της συνδικαλιστικής μας ηγεσίας και δεν αντιλαμβάνομαι την καταστροφή που φέρνει η αξιολόγηση ή γιατί έχω γίνει συντηρητικός και θεωρώ το κλείσιμο των σχολείων μία ιδιαίτερα αρνητική συνθήκη ή τέλος, γιατί όντως είμαι αφελής και ευκολόπιστος. Δε διεκδικώ το αλάθητο. Όσο όμως διαβάζω και τον νόμο και την υπουργική απόφαση, αλλά και τα επιχειρήματα του κλάδου μας, στο ίδιο καταλήγω.
Βλέπω εξάλλου ότι η σύγκρουση έχει ήδη πάρει κι έναν χαρακτήρα προσωπικής αντιπαράθεσης όπου απέναντι στην εμμονή και τον αυταρχισμό της Υπουργού, ο κλάδος αντιδρά περισσότερο με το θυμικό και λιγότερο με τη λογική. Κι αυτό επίσης θεωρώ ότι είναι εσφαλμένο και αδιέξοδο.
Η αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας έχει ήδη αποτύχει, γιατί απλούστατα ο κλάδος δεν την πιστεύει, δεν τη θέλει και δε θα την εφαρμόσει. Η συνέχιση της σύγκρουσης σ′ ένα ζήτημα, ήδη λυμένο δεν ωφελεί κανέναν και ιδιαίτερα την Παιδεία.
Θα τελειώσω την προσωπική μου κατάθεση, με μία αναφορά στην τακτική της Ομοσπονδίας μας. Σήμερα κάναμε μία μέρα απεργία. Δείξαμε την ενότητα του κλάδου και μπράβο μας. Παρακάμπτω το γεγονός ότι δεν την ψήφισε η βάση, ούτε καν μέσω ηλεκτρονικού δημοψηφίσματος, κάτι που η ηγεσία μας απεχθάνεται, όπως οι αρνητές το εμβόλιο. Έστω και με μισή καρδιά, απεργήσαμε και οι πιο επιφυλακτικοί.
Τώρα είναι η ώρα της διαπραγμάτευσης. Η Υπουργός να αντιληφθεί ότι δεν μπορεί να εφαρμόσει έναν νόμο που απαιτεί τη συνεργασία των καθηγητών χωρίς τη θέλησή τους και η Ομοσπονδία να μάθει επιτέλους να σταματά τους αγώνες που ξεκινά με αξιοπρέπεια και όχι όπως το 2013 που η απεργία διαρκείας τελείωσε άδοξα. Γιατί η συνέχιση της αδιαλλαξίας και η άρνηση οποιουδήποτε συμβιβασμού εκεί θα μας οδηγήσει και πάλι. Εκτός εάν πιστεύει κανείς ότι ο κλάδος είναι πρόθυμος να προχωρήσει με τα σημερινά ποσοστά σε απεργία διαρκείας. Παρότι θεωρώ εσφαλμένη την τακτική του κλάδου, δεν τον θέλω στα γόνατα, ήμουν, είμαι και θα είμαι σαρξ εκ της σαρκός του και τον πονάω.
***
*Τάσος Χατζηαναστασίου – Δρ Ιστορίας, εκπαιδευτικός με μακρά θητεία στη μέση επαγγελματική εκπαίδευση για την οποία έχει συγγράψει δύο βιβλία από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις («Το Άλλο σχολείο, για μία παιδεία χωρίς αποκλεισμούς από την εμπειρία διδασκαλίας στη μέση τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση», 2001 και «Το σχολείο είναι γυρισμένο ανάποδα, η γλωσσική διδασκαλία στη μέση τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση», 2011)