Πόσο πρέπει να δουλεύει ο προϊστάμενος μιας Υπηρεσίας;
Σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 1 εδαφ. δ του ΠΔ 394/2001 «Χρόνος Εργασίας Προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας», κατά την πενθήμερη εβδομάδα εργασίας, για τους Διευθυντές, Διοικητές και προϊστάμενους των Υπηρεσιών ισχύουν οι ώρες εργασίας των γραφείων των Δημόσιων Υπηρεσιών.
Κατ’ εξαίρεση δύναται να επιβληθεί υποχρεωτική παροχή εργασίας και πέραν του πενθημέρου την εβδομάδα. Στην περίπτωση αυτή ο συνολικός εβδομαδιαίος χρόνος είναι, κατ’ ανώτατο όριο, σαράντα δύο ώρες για την παραπάνω περίπτωση.
Η χορήγηση ημερήσιας ανάπαυσης είναι υποχρεωτική εντός της εβδομάδας που γεννάται το δικαίωμα λήψης της.
Οι διευθυντές, διοικητές και προϊστάμενοι των Υπηρεσιών κάνουν χρήση της ημερήσιας ανάπαυσης, αφού αναφέρουν στον άμεσο προϊστάμενό τους, ο οποίος δύναται να διατάξει την αναβολή λήψης αυτής μόνον όταν τούτο επιβάλλεται για την αντιμετώπιση έκτακτων και απρόβλεπτων υπηρεσιακών αναγκών που αφορούν και την Υπηρεσία που προΐσταται ο δικαιούχος. Στην περίπτωση αυτή ο δικαιούχος κάνει χρήση της ημερήσιας ανάπαυσης το αργότερο εντός εβδομάδας από την άρση του κωλύματος και σε ημέρα της επιλογής του, κατόπιν ενημέρωσης του άμεσου προϊσταμένου του.
Για την αντιμετώπιση έκτακτων και απρόβλεπτων υπηρεσιακών αναγκών, ιδίως τάξης, ασφάλειας ή τροχαίας, δύναται να επιβάλλεται πρόσθετη εργασία, πέραν της οριζόμενης στην παράγραφο 1 του άρθρου 1, κατόπιν εγκρίσεως της προϊσταμένης Υπηρεσίας .
Αυτά λένε οι ισχύουσες διατάξεις. Το τι γίνεται όμως στην πράξη απέχει πολύ από τα παραπάνω. Μας έλεγαν στη Σχολή Αξιωματικών ότι ο Διοικητής δεν έχει ωράριο. Μια φράση που έχει μια δόση αλήθειας, καθώς εάν συμβεί ένα σοβαρό περιστατικό, που η διαχείρισή του απαιτεί την παρουσία του προϊσταμένου της Υπηρεσίας, θα επιληφθεί ως οφείλει και όπως προβλέπεται.
Η θλιβερή πραγματικότητα όμως είναι ότι προϊστάμενος μιας Διεύθυνσης έχει ωράριο. Είναι παρών στην Υπηρεσία από τις 7:30 έως τις 15:00 και από τις 18:30 έως τις 21:00-22:00. Καθημερινά, χωρίς να ξέρει τι θα πει Σαββατοκύριακα και αργίες, πρέπει να είναι παρών στο γραφείο πρωί και απόγευμα, για να δώσει αναφορά ιεραρχικώς, από το σταθερό του τηλέφωνο, ακόμα και εάν δεν υπάρχει σε εξέλιξη κάποιο περιστατικό. Ακόμα όμως και μετά την αναφορά, θα πρέπει να παραμείνει στο γραφείο, γιατί ανά πάσα στιγμή πρέπει να είναι διαθέσιμος, ώστε να συνδεθεί άμεσα για τηλεδιάσκεψη με τη Γενική ή με το Αρχηγείο.
Αυτή είναι η σύγχρονη Αστυνομία που θέλουμε να Υπηρετούμε; Έχουν φτάσει στο σημείο οι Αξιωματικοί που φτάνουν στους ανώτερους βαθμούς, να σκέφτονται πως αν και όταν μπορέσουν να ασκήσουν διοίκηση σε ανώτερο επίπεδο (Διεύθυνσης Αστυνομίας και πάνω), θα ξεχάσουν τι θα πει προσωπική ζωή, θα τους ξεχάσει η οικογένειά τους και θα είναι δέσμιοι της Υπηρεσίας και της οθόνης του υπολογιστή, που θα τους περιμένει για τηλεδιάσκεψη. Οι περίπου 80 ώρες εργασίας εβδομαδιαίως, είναι σχεδόν διπλάσιες από τις προβλεπόμενες 42, χωρίς καμία αποζημίωση για την πρόσθετη απασχόληση.
Μπορεί το ζήτημα αυτό να μην αφορά την πλειοψηφία των μελών της Ομοσπονδίας μας, αλλά είναι προφανές ότι μόνο μέσω του συνδικαλισμού μπορεί να διορθωθεί. Σε κάθε Διεύθυνση Αστυνομίας υπάρχουν καθ’ όλο το 24ωρο επόπτες Αξιωματικοί και βοηθοί Διευθυντή οι οποίοι έχουν καθήκοντα ελέγχου και εποπτείας των εκτελούμενων Υπηρεσιών αλλά και μιας πρώτης ανταπόκρισης στα περιστατικά, μέχρι να επιληφθεί Αξιωματικός από την αρμόδια υπηρεσία. Επίσης, οι εντολές και οδηγίες που δίνονται από τις συνεχείς τηλεδιασκέψεις, πολλές φορές επαναλαμβάνονται ή αφορούν θέματα μη επείγοντα, που μπορούν να τεθούν μόνο μία φορά την ημέρα, εντός του πρωινού ωραρίου υπηρεσίας.
Η συγκέντρωση της ευθύνης και των αρμοδιοτήτων στους Αστυνομικούς Διευθυντές και η – χωρίς λόγο και πραγματική ανάγκη – παρουσία τους όλη σχεδόν την ημέρα στο γραφείο τους, είναι αντιπαραγωγική και αντίθετη προς τις ισχύουσες διατάξεις. Η Ελληνική Αστυνομία πρέπει να κάνει βήματα μπροστά και να εφαρμόζει τις επιστημονικές αρχές της θεωρίας της Διοίκησης και της Διαχείρισης Ανθρωπίνων Πόρων που διδασκόμαστε στις Σχολές. Ο σχεδόν υποχρεωτικός «στρατωνισμός», μας γυρίζει σε άλλες εποχές, που με αγώνα χρόνων ξεπεράστηκαν για τους υπηρετούντες στο Σώμα. Στην τρίτη δεκαετία του αιώνα μας, πιστεύω είναι καιρός να προσεγγίσει διαφορετικά η Φυσική Ηγεσία μας, το ρόλο των Διοικούντων Αξιωματικών.
Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, το παρόν άρθρο εκφράζει τις απόψεις του υπογράφοντος, με την ελπίδα να γίνει η αφορμή για να ξεκινήσει μια συζήτηση για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των υψηλόβαθμων Αξιωματικών.
Ιωάννης Αραμπατζής
Αστυνομικός Υποδιευθυντής
Πρόεδρος Ένωσης Αξιωματικών Αστυνομίας
Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου
