Προς: 1) Υπουργό Προστασίας του Πολίτη
κ. ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗ Μιχάλη
(Μέσω Π.Ο.ΑΣ.Υ.)
2) Υπουργό Δικαιοσύνης
κ. ΤΣΙΑΡΑ Κώστα
(Μέσω Π.Ο.ΑΣ.Υ.)
3) Υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής
κ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟ Γεώργιο
(Μέσω Π.Ο.ΑΣ.Υ.)
Κοιν.: 1) Πολιτικά Κόμματα
2)Αρχηγό Ελληνικής Αστυνομίας
Αντιστράτηγο κ. ΚΑΡΑΜΑΛΑΚΗ Μιχαήλ
(Μέσω Π.Ο.ΑΣ.Υ.)
3) Γενικό Αστυνομικό Διευθυντή Αττικής
Υποστράτηγο κ. ΓΙΑΝΝΙΝΑ Γεώργιο
4) Εισαγγελέα Ανηλίκων
5) Εισαγγελέα Πρωτοδικών
6) Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ)
7) Συνήγορο του Πολίτη
8) Αστυνομικές Υπηρεσίες
Θέμα: «Ασυνόδευτοι ανήλικοι στις Αστυνομικές Υπηρεσίες»
Κύριοι Υπουργοί,
Ως Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων Αθηνών και εκπρόσωποι 10.000 αστυνομικών που υπηρετούν στις Υπηρεσίες της Αθήνας, θα θέλαμε να σας κάνουμε κοινωνούς ενός πολύ σημαντικού ζητήματος που ταλανίζει τα τελευταία χρόνια τις Αστυνομικές Υπηρεσίες και αφορά την παραμονή ασυνόδευτων ανηλίκων οι οποίοι τίθενται από τις αρμόδιες εισαγγελικές αρχές σε καθεστώς προστατευτικής φύλαξης, αφού η έλλειψη ενός αποτελεσματικού συστήματος επιτροπείας για τους ασυνόδευτος ανήλικους εξακολουθεί να είναι ένα από τα βασικά προβλήματα.
Σύμφωνα με την κείμενη Ελληνική νομοθεσία «ασυνόδευτος ανήλικος είναι πρόσωπο ηλικίας κάτω των δέκα-οκτώ ετών που εισέρχεται στο έδαφος των Κρατών Μελών χωρίς να συνοδεύεται από ενήλικα ο οποίος έχει την ευθύνη του, δυνάμει του Νόμου ή του Εθιμικού Δικαίου και για όσο χρονικό διάστημα δεν τελεί πρακτικώς υπό την επιμέλεια αυτού και επίσης ανήλικος που εγκαταλείπεται ασυνόδευτος μετά την είσοδό του στο έδαφος των Κρατών Μελών.» Πολλά ασυνόδευτα παιδιά φτάνουν στην Ελλάδα, έχοντας χάσει τους γονείς τους ή έχοντας χωριστεί από αυτούς. Το πλαίσιο προστασίας των ασυνόδευτων ανηλίκων στην Ελλάδα έχει γίνει πολύ συχνά αντικείμενο κριτικής τόσο από Οργανώσεις Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όσο και από Ευρωπαϊκές και διεθνείς Αρχές.
Σε περίπτωση υπηκόων τρίτων χωρών που είναι ασυνόδευτοι ανήλικοι ή θύματα εμπορίας ανθρώπων, οι αρμόδιες Εισαγγελικές Αρχές ζητούν από την ΕΛ.ΑΣ να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να προσδιοριστεί η ταυτότητα η ιθαγένεια και να θεμελιωθεί το γεγονός ότι δεν συνοδεύονται. Επίσης, καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για τον ταχύτερο δυνατό εντοπισμό της οικογένειάς τους και λαμβάνουν αμέσως τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίσουν τη νομική τους εκπροσώπηση και, εφόσον χρειάζεται, την εκπροσώπησή τους στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας. Η ανωτέρω διαδικασία τηρείται σε κάθε περίπτωση, ακόμα και όταν ο ασυνόδευτος ανήλικος δεν αιτείται τη χορήγηση πολιτικού ασύλου. Ο Εισαγγελέας Ανηλίκων ή ο κατά τόπον αρμόδιος Εισαγγελέας Πρωτοδικών ορίζεται προσωρινός Επίτροπος και κατόπιν αυτού, σε συνεργασία με Κοινωνικές Υπηρεσίες και ΜΚΟ, ορίζεται ο μόνιμος Επίτροπος ο οποίος συνήθως είναι ένας κοινωνικός λειτουργός. Στη συνέχεια γίνεται έρευνα στις χώρες προέλευσης και υποδοχής προκειμένου να βρεθούν άτομα του άμεσου οικογενειακού του περιβάλλοντος και εγκαθίστανται σε κάποιο ξενώνα φιλοξενίας έως ότου παραδοθούν στις οικογένειές τους, εφόσον αυτές υπάρχουν. Οι υπάλληλοι του ασύλου έχουν δικαίωμα να ζητήσουν την εξακρίβωση ανηλικότητας ατόμου εφόσον είναι εμφανώς ενήλικος, μέσω ιατρικών εξετάσεων. Η Ελληνική Αστυνομία για να ζητήσει την εξακρίβωση ανηλικότητας χρειάζεται εισαγγελική παραγγελία. Οι ανήλικοι πάντοτε κρατούνται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους και όχι μαζί με άλλους ενήλικους, βάσει του ειδικού καθεστώτος φιλοξενίας και προστασίας. Εν συνεχεία, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, μεταφέρονται σε συνεργασία με το ΕΚΚΑ και ΜΚΟ σε κατάλληλες δομές φιλοξενίας, με μοναδικό γνώμονα τη φροντίδα και το βέλτιστο συμφέρον του ανήλικου.
Κύριοι Υπουργοί,
Θα θέλαμε να σας μεταφέρουμε την αγωνία μας ότι εδώ και μακρό χρονικό διάστημα, ασυνόδευτοι ανήλικοι πρόσφυγες και μετανάστες, αντί να μεταφέρονται σε δομές φιλοξενίας που προορίζονται για αυτές τις περιπτώσεις, όπως ορίζουν η νομοθεσία και οι κανονισμοί, καίτοι έχουν δαπανηθεί εκατομμύρια ευρώ ευρωπαϊκών και όχι μόνο κονδυλίων για την λειτουργία δομών φιλοξενίας στην χώρα μας, εντούτοις παραμένουν σε γραφεία των Αστυνομικών Υπηρεσιών που δεν πληρούν ούτε τους στοιχειώδεις κανόνες αξιοπρεπούς διαβίωσης.
Κύριοι Υπουργοί,
Χώρος παραμονής για περιπτώσεις προστατευτικής φύλαξης δεν υπάρχει σε καμία Αστυνομική Υπηρεσία (πολλώ δε μάλλον στην Υποδιεύθυνση Προστασίας Ανηλίκων) των οποίων η αρμοδιότητα είναι τελείως επικουρική.
Η αδιαφορία των υπευθύνων καλά κρατεί, ενώ τεράστιες παραμένουν και οι ευθύνες της Ηγεσίας της ΕΛ.ΑΣ., αφού το πρόβλημα διαιωνίζεται με τη δική τους ανοχή. Ως αποτέλεσμα, οι ασυνόδευτοι ανήλικοι σε αρκετές των περιπτώσεων «ξεμένουν» για μεγάλο χρονικό στα γραφεία των Αξιωματικών Υπηρεσίας, καθώς και στο ΠΡΟΚΕΚΑ Αμυγδαλέζας που φυλάσσεται από συναδέλφους μας και οι οποίοι έχουν αναλάβει τη «φύλαξη», την ψυχαγωγία και τη φροντίδα ασυνόδευτων ανηλίκων, προσπαθώντας καθημερινά με ιδία μέσα να τους εξασφαλίσουν στοιχειώδεις ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης, σε χώρους παντελώς ακατάλληλους για την παραμονή τους. Επιπρόσθετα, καθημερινό φαινόμενο αποτελούν πλέον οι συρράξεις και οι καυγάδες μεταξύ ασυνόδευτων ανηλίκων, στο ΠΡΟΚΕΚΑ Αμυγδαλέζας, λόγω διαφορετικών εθνικοτήτων και αντιπαλότητας που δημιουργείται μεταξύ τους.
Είναι απαράδεκτο και δεν περιποιεί τιμή για τη χώρα μας όταν ένας ανήλικος τίθεται σε καθεστώς προστατευτικής φύλαξης να βρίσκεται για περισσότερο από 8 ώρες σε Αστυνομική Υπηρεσία και να μην κινούνται αυτόματα οι διαδικασίες για την μεταστέγασή τους σε κατάλληλο χώρο.
Ως συνέπεια, η χώρα μας εξαιτίας έλλειψης υποδομών ή σαφούς νομοθετικού πλαισίου, αντιμετωπίζει σε αρκετές περιπτώσεις τους αλλοδαπούς ασυνόδευτους ανήλικους σαν κρατούμενους, στερώντας τους παράλληλα τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ η ΕΛ.ΑΣ. έχει επιφορτιστεί πέραν των καθηκόντων της και με τη μεταφορά τους σε κάποιο νοσοκομείο για εξετάσεις, (ωσάν να αποτελούν κρατούμενους), κάτι που οφείλουν να αναλάβουν οι αρμόδιοι κοινωνικοί λειτουργοί των ΜΚΟ οι οποίοι και πραγματοποιούν τη μεταφορά τους στις δομές φιλοξενίας.
Κύριοι Υπουργοί,
Αναμένουμε με αγωνία για τις δικές σας άμεσες ενέργειες προκειμένου να δοθούν οι απαραίτητες κατευθύνσεις στους αρμόδιους φορείς ώστε οι ασυνόδευτοι ανήλικοι να κατανέμονται άμεσα σε ιδρύματα τα οποία διαθέτουν προσωπικό και εγκαταστάσεις που λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες προσώπων της ηλικίας τους, με ταυτόχρονη απεμπλοκή της ΕΛ.ΑΣ. από αυτό το πάρεργο.
Δεν μπορεί πλέον να γίνει ανεκτό από πλευράς μας ότι ένα ακόμα κοινωνικό και εθνικό ζήτημα έχει μετατραπεί σε αστυνομικό, έχοντας επιφορτίσει τις πλάτες του σκληρά εργαζόμενου Έλληνα Αστυνομικού με καθήκοντα αλλότρια της αποστολής του, εκθέτοντας διεθνώς τη Χώρα μας.
Για το Δ.Σ. της Ένωσης Αθηνών
Ο Πρόεδρος Πάκος Δημοσθένης
Ο Γενικός Γραμματέας Χύτας Κων/νος
