Η διαχείριση των ελληνοτουρκικών σχέσεων στον απόηχο της επίσκεψης του Νϊκου Δένδια στην Άγκυρα και της δημόσιας, έντονης διαφωνίας που είχε με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου για τα ζητήματα που βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας, είναι το βασικό ζητούμενο για την Αθήνα στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται.
Η ικανοποίηση που εκφράζεται από το Μέγαρο Μαξίμου, σε συνδυασμό με την «υπενθύμιση» ότι ο υπουργός Εξωτερικών ενεργεί με βάση οδηγίες που έχουν δοθεί από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, αποτελεί αυτονόητη έκφραση στήριξης για την αποφασιστική στάση που τήρησε ο Νίκος Δένδιας σε μία κρίσιμη χρονική στιγμή.
«Η Ελλάδα διατυπώνει με σαφήνεια τις θέσεις της»
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δέχθηκε πρωί πρωί το Νίκο Δένδια στο Μαξίμου, προκειμένου να ενημερώσει ο υπουργός Εξωτερικών τον πρωθυπουργό για τα αποτελέσματα των επαφών που είχε στην Άγκυρα και κυρίως για όσα ειπώθηκαν στα τετ α τετ με τον Ταγίπ Ερντογάν και τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε την ικανοποίηση του στο Νίκο Δένδια για τους χειρισμούς του κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών.
Όπως σημειώνουν από το Μέγαρο Μαξίμου, η Ελλάδα διατυπώνει με σαφήνεια τις θέσεις της, θέλει πάντα ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τη γειτονική χώρα, όμως αυτό από μόνο του δεν αρκεί. Χρειάζεται και η ανάλογη στάση από την απέναντι πλευρά και κυρίως η τήρηση του Διεθνούς Δικαίου.
Ωστόσο, πρόθεση της Αθήνας δεν είναι να «παγώσουν» οι ελληνοτουρκικές σχέσεις – κάτι που στο παρελθόν εφαρμόστηκε επί μακρόν από την λεγόμενη ”σχολή της ακινησίας” έναντι της γείτονος – αλλά να συνεχιστεί ο διάλογος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν φτάσουμε στις τοποθετήσεις Δένδια και στη διπλωματική «μάχη» που δόθηκε με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών μπροστά στις κάμερες, είχαν προηγηθεί δύο τηλεφωνικές επικοινωνίες του Έλληνα υπουργού με τον πρωθυπουργό. Μία την παραμονή της επίσκεψης του Νίκου Δένδια στην Άγκυρα και η δεύτερη στο διάστημα μεταξύ των δύο συναντήσεων που είχε με τον Ταγίπ Ερντογάν και τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Διαφωνία με στόχο ένα πιο ουσιαστικό διάλογο
Επίσης από το Μαξίμου δεν αποκλείουν μία συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν. Όπως σημειώνουν όμως, «θα πάμε βήμα-βήμα» καθώς απαιτείται αποκλιμάκωση της έντασης – και σε πολιτικό επίπεδο.
Παράλληλα, η Αθήνα δεν θέλει να δώσει σε καμία περίπτωση την εντύπωση ότι είναι εκείνη που κλείνει την πόρτα στον διάλογο, καθώς για την Ευρώπη και για τις ΗΠΑ, οι διαφωνίες στην εξωτερική πολιτική αποτελούν αυτονόητη συνθήκη και προϋπόθεση για την ειρηνική επίλυση κάθε προβλήματος.
Το πραγματικό ζητούμενο, όπως αναφέρουν αρμόδιες διπλωματικές πηγές, δεν είναι να διαφωνήσουμε για να δείξουμε στον συνομιλητή μας ότι είμαστε περισσότερο «σκληροί» από το παρελθόν, αλλά για να τον οδηγήσουμε στο τραπέζι ενός διαλόγου όπου θα επικρατεί λογική και σύνεση.
Από το Μαξίμου δεν έχει γίνει γνωστό μέχρι αυτή την ώρα, εάν και πότε θα ενημερώσει η κυβέρνηση – και σε ποιό επίπεδο – τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ωστόσο είναι δεδομένο πως αυτό θα συμβεί. Είτε σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών, είτε στη Βουλή που διαθέτει αρμόδια επιτροπή για θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας, είτε και στο πλαίσιο του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής. Ο χρόνος θα προσδιοριστεί προσεχώς.
Γιατί μιλάει το ΥΠΕΞ περί ”θετικής ατζέντας”
Στον απόηχο της δημόσιας και τηλεοπτικής αντιπαράθεσης Δένδια – Τσαβούσογλου, το υπουργείο Εξωτερικών κάνει τη δική του αποτίμηση και φροντίζει να επισημάνει – εμμέσως πλην σαφώς – ότι τίποτα δεν τελείωσε χθες.
Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών
«Η Ελλάδα, προσηλωμένη πάντα στο Διεθνές Δίκαιο και στις Ευρωπαϊκές αξίες έχει συγκεκριμένες θέσεις, οι οποίες είναι γνωστές. Αναφορικά με το σύνολο των σχέσεων με την Τουρκία, τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και στο πλαίσιο ΕΕ-Τουρκίας, διαφωνίες υπήρχαν και υπάρχουν.
Όμως, ταυτόχρονα, όπως τονίστηκε κατά τις χθεσινές επαφές του Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στην Άγκυρα, υπάρχει σαφής βούληση της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την προώθηση μιας θετικής ατζέντας στις σχέσεις των δύο χωρών και ενός φάσματος συνεργασίας.
Ιδιαίτερα στον οικονομικό και εμπορικό τομέα, η θετική ατζέντα μπορεί να συνεισφέρει στην εμπέδωση ενός κλίματος αποκλιμάκωσης και βελτίωσης των σχέσεων. Παράλληλα εξετάσθηκε από τις δύο πλευρές η ενίσχυση των επαφών μεταξύ των δύο λαών, και στο πλαίσιο αυτό αντιλάγησαν απόψεις προς αυτή την κατεύθυνση, οι οποίες θα μπορούσαν να εφαρμοστούν μετά το πέρας της πανδημίας.
Η ελληνική πλευρά δια του Υφυπουργού Εξωτερικών αρμόδιου για την Οικονομική Διπλωματία, Κώστα Φραγκογιάννη, πρότεινε 15 σημεία συνεργασίας στον οικονομικό τομέα. Παράλληλα η τουρκική πλευρά πρότεινε επίσης από την πλευρά της συγκεκριμένα σημεία.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να εργαστούν για τα επόμενα βήματα σε αυτό τον τομέα κατά τις προσεχείς επαφές μεταξύ των δύο χωρών, σε όλα τα επίπεδα.
«Μεταφράζοντας» αυτό το ανακοινωθέν, έμπειροι διπλωμάτες εξηγούν στη Huffpost ότι ουσιαστικά – ανεξάρτητα από τις σοβαρές διαφωνίες – η Αθήνα παραμένει προσηλωμένη στις προσπάθειες βελτίωσης του κλίματος μέσω κινήσεων της λεγόμενης ”χαμηλής πολιτικής”, που όμως είναι πολύ σημαντικές για την σταδιακή αποκατάσταση εμπιστοσύνης.
Η ανάγκη για συνεργασία σε επίπεδο εμπορικών σχέσεων, τουρισμού, επιχειρηματικότητας κλπ. παραμένει και δεν αναιρείται σε καμία περίπτωση, σημειώνουν.