Οι αυτοκινητοβιομηχανίες κατασκευάζουν λιγότερα αυτοκίνητα αλλά κερδίζουν περισσότερα χρήματα.
Αυτό συμβαίνει επειδή η παγκόσμια έλλειψη ημιαγωγών -που επιδεινώθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος έχει περιορίσει την παροχή καλωδίων και άλλων εξαρτημάτων- ωθεί τις αυτοκινητοβιομηχανίες να χρησιμοποιούν τις λιγοστές προμήθειες στα πιο ακριβά μοντέλα τους.
Το αποτέλεσμα είναι θεαματικό.
Το 2021, οι 16 μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες του κόσμου αύξησαν τα κέρδη τους κατά 168% σε ετήσια βάση, από 50 δισεκατομμύρια ευρώ σε 134 δισεκατομμύρια ευρώ, σημειώνοντας ρεκόρ παρά το γεγονός ότι οι πωλήσεις αυξήθηκαν μόνο κατά 1,2% σε σύγκριση με τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα του 2020, σύμφωνα με ανάλυση της συμβουλευτικής EY.
Αυτή η τάση συνεχίζεται και φέτος, με τις αυτοκινητοβιομηχανίες να ενισχύουν τα κέρδη κατά 19% το πρώτο τρίμηνο – ρεκόρ τριμήνου – ενώ οι συνολικές πωλήσεις μειώθηκαν κατά 11%, σύμφωνα με την EY.
«Οι αυτοκινητοβιομηχανίες επί του παρόντος δεν συμβαδίζουν με την παραγωγή, επομένως τα premium μοντέλα έχουν προτεραιότητα επειδή τα περιθώρια κέρδους τους είναι υψηλότερα», εξηγεί ο αναλυτής αυτοκινήτων στη Moody’s, Ματίας Χεκ.
Η στρατηγική αυτή έχει οικονομική λογική – γιατί να σπαταλούν πολύτιμα εξαρτήματα για να φτιάχνουν φθηνά αυτοκίνητα με μικρό περιθώριο κέρδους αντί να τα αξιοοπιούν σε ένα μοντέλο πολυτελείας υψηλού επιπέδου;
Αλλά η εν λόγω πρακτική δημιουργεί ανησυχίες για το κλίμα, καθώς τα βαριά μοντέλα, όπως τα SUV, έχουν υψηλότερες εκπομπές από τα μικρότερα αυτοκίνητα.
Υπάρχει, επίσης, ανησυχία ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες δίνουν προτεραιότητα στα πολυτελή ηλεκτρικά οχήματα αντί για τα λιγότερο κερδοφόρα και φθηνότερα EV – τα οποία έχουν επίσης χαμηλότερο αποτύπωμα άνθρακα.
Ο ομιλος Volkswagen αύξησε τα κέρδη του το 2021 κατά 75%, σε περισσότερα από 15 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ οι πωλήσεις μειώθηκαν κατά 600.000 μονάδες. Η αυτοκινητοβιομηχανία έδωσε προτεραιότητα στην κατανομή των τσιπ και της παραγωγής στα premium οχήματά της με υψηλό περιθώριο κέρδους από την Porsche και την Audi, παραμελώντας τις φθηνότερες μάρκες Skoda και Seat.
Η Porsche αύξησε τις ετήσιες πωλήσεις της έως και 10% το 2021, πουλώντας περισσότερα από 300.000 αυτοκίνητα για πρώτη φορά στην ιστορία της και ήταν η πιο κερδοφόρα δύναμη στον όμιλο VW, δημιουργώντας κέρδη 5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αντίθετα, το 2021 οι πωλήσεις της μάρκας Seat μειώθηκαν κατά 2% σε περίπου 390.000 οχήματα, ενώ η παραγωγή της Skoda μειώθηκε σχεδόν κατά 15% σε περίπου 800.000 οχήματα.
Η γαλλική Renault Group χρησιμοποιεί την ίδια στρατηγική. Μετά από απώλεια περίπου 8 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2020, ο Διευθύνων Σύμβουλος Λούκα ντε Μέο ανακοίνωσε αυτό που ονόμασε «Renaulution» στις αρχές του 2021, ένα σχέδιο «μετακίνησης ολόκληρης της εταιρείας από τον όγκο στην αξία». Ως αποτέλεσμα, η αυτοκινητοβιομηχανία αύξησε τα κέρδη της το 2021 σε περίπου 9 δισεκατομμύρια ευρώ, παρά το γεγονός ότι οι πωλήσεις μειώθηκαν κατά 4,5%.
Στρατηγική μετατόπιση
Τα αυξανόμενα κέρδη έχουν αναγκάσει τις εταιρείες να κάνουν μια μόνιμη αλλαγή στρατηγικής, παρά τις προβλέψεις ότι η έλλειψη τσιπ θα περιοριστεί μέχρι το επόμενο έτος.
«Αναμένουμε να δούμε ανάκαμψη το δεύτερο εξάμηνο του έτους, αλλά δεν θα δούμε μια φυσιολογική κατάσταση φέτος», εκτιμά ο Χεκ.
Η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία θέλει να μειώσει την εξάρτησή της από τσιπ από την Ασία και αρκετοί κατασκευαστές έχουν ανακοινώσει σχέδια να δημιουργήσουν τα δικά τους εργοστάσια τσιπ, αλλά θα χρειαστούν χρόνια μέχρι να λειτουργήσουν.
Αλλά τα περισσότερα τσιπ και η αντικατάσταση της παραγωγής που επηρεάστηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία δεν εγγυάται την επιστροφή σε φθηνότερα και μικρότερα αυτοκίνητα.
Τον Μάιο, η Mercedes-Benz ανακοίνωσε τα σχέδιά της να αλλάξει τη γκάμα μοντέλων της και να επικεντρωθεί κυρίως στην παραγωγή πολυτελών αυτοκινήτων. Τα τρία τέταρτα της επένδυσής της προορίζονται για πολυτελή αυτοκίνητα, ενώ μοντέλα όπως η A- και B- Class πρόκειται να αποσυρθούν.
Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η μάρκα Audi της VW. Ο επικεφαλής της Audi, Μάρκους Ντόισσμαν, δήλωσε στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine τον Μάιο ότι η αυτοκινητοβιομηχανία θα περιορίσει την παραγωγή των μοντέλων της χαμηλότερης κατηγορίας και «θα επικεντρωθεί σε αυτό που κάνουμε καλύτερα: αυτοκίνητα premium».
Το στοίχημα είναι λογικό. Σύμφωνα με τη Moody’s, η κατηγορία premium θα ξεπεράσει τη συνολική αγορά αυτοκινήτων μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα, αναπτυσσόμενη κατά περίπου 1% ταχύτερα ετησίως. Παρά τις αυξανόμενες τιμές στην αγορά αυτοκινήτων, η ζήτηση δεν δέχεται πιέσεις και τα βιβλία παραγγελιών των κατασκευαστών είναι γεμάτα.
«Παρόλες τις τρέχουσες γεωπολιτικές κρίσεις, υπάρχουν όλο και περισσότεροι πλούσιοι άνθρωποι που θέλουν να περιποιηθούν τον εαυτό τους με κάτι ξεχωριστό», επισημαίνει ο αναλυτής της EY, Πέτερ Φούς.
Ωστόσο, η στρατηγική πολυτελείας ενέχει περιβαλλοντικό κίνδυνο, προειδοποιεί η Μάριον Τίμαν της Greenpeace.
«Οι αυτοκινητοβιομηχανίες που θέλουν να πουλήσουν περισσότερα πολυτελή αυτοκίνητα εν μέσω μιας κλιματικής κρίσης είναι μέρος του προβλήματος και όχι της λύσης», λέει.
Η στρατηγική αυτή, εκτός των άλλων, καθυστερεί την απαραίτητη μετάβαση από τα αυτοκίνητα εσωτερικής καύσης στα ηλεκτρικά οχήματα, στρέφοντας και την αγορά EV προς τα μοντέλα πολυτελείας.
Η μπαταρία περίπου 800 κιλών που χρησιμοποιείται στο πολυτελές ηλεκτρικό SUV e-tron της Audi θα μπορούσε να τροφοδοτήσει έως και τρία μικρά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τονίζει με νόημα η Τίμαν.
