Του Στρατή Αλεξίου
Τα πρώτα σημάδια έχουν εμφανιστεί εδώ και λίγο καιρό. Προέρχονται από τη Ρώμη η οποία έχει θέσει θέματα που αφορούν τη χαλάρωση των παραμέτρων που συνδέονται με τα ελλείμματα και το χρέος.
Σε λιγότερο από δύο χρόνια, το 2023, το Σύμφωνο Σταθερότητας αναμένεται ότι θα επανενεργοποιηθεί και κάποιες μορφές λιτότητας θα επιβληθούν, ικανοποιώντας τις επονομαζόμενες «εγκρατείς» χώρες της Ευρωζώνης.
Παρά το ότι οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας έχουν επηρεάσει όλες τις χώρες της ΕΕ, ο Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς, δεν δίστασε να ανοίξει την αντιπαράθεση με την Ιταλία.
Η Βιέννη έκανε έκκληση για επιστροφή στις πρόνοιες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και κατηγόρησε την Ιταλία ότι θέλει να καταργήσει τις προβλέψεις της Συνθήκης του Μάαστριχτ για το όριο του 3% στο έλλειμμα.
Η Ευρώπη δεν θα διολισθήσει σε μία ένωση χρέους, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας Γκέρνοτ Μπλούμελ, προσθέτοντας ότι η δημιουργία χρέους, ακόμα και αν τα επιτόκια είναι τόσο χαμηλά, είναι πολύ επικίνδυνη. Οι αιχμές του στρέφονται σε χώρες όπως η Ιταλία και η Γαλλία που θα ήθελαν την χαλάρωση των όρων του Συμφώνου Σταθερότητας, προσθέτοντας ότι αυτό θα ήταν ανησυχητικό από οικονομικής και ηθικής πλευράς.
Σύμφωνα με στοιχεία του Politico δεν αρκούν οι «τέσσερις εγκρατείς» Αυστρία, Δανία, Ολλανδία και Σουηδία για να αντιπαρατεθούν στη μάχη που έρχεται. Για τον λόγο αυτό, ο Γκέρνοτ Μπλούμελ απέστειλε επιστολή στις χώρες της Βαλτικής, οι οποίες υποστηρίζουν αρχές εγκράτειας, να συνταχθούν μαζί τους «τέσσερις εγκρατείς» σε ένα μέτωπο κατά της Ιταλίας.
Η Βιέννη κατανοεί ότι δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή στις παλιές πρόνοιες του Συμφώνου Σταθερότητας και θα υπάρξουν τροποποιήσεις και ίσως κάποια χαλάρωση. Όλο αυτό χαρακτηρίζεται ως ένα στοίχημα υψηλού κινδύνου και η Αυστρία είναι έτοιμη να βρεθεί στην πρώτη γραμμή της μάχης.
Το άνοιγμα του δρόμου
Στις 2 Ιουνίου η Κομισιόν παρουσίασε το εαρινό πακέτο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και ανακοίνωσε ότι η γενική ρήτρα διαφυγής του Συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης θα συνεχίσει να εφαρμόζεται το 2022 και αναμένεται να απενεργοποιηθεί από το 2023. Λίγες ώρες αργότερα, με παρέμβασή του στους Financial Times, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε μπήκε στην πρωτοπορία επαναφοράς της λιτότητας.
Σε ιδεολογικό επίπεδο, επιτέθηκε σε όσους θεωρούν ότι μπορούν να εφαρμόσουν κεϋνσιανές πολιτικές στην Ευρωζώνη, υποστηρίζονταςότι θα οδηγήσουν σε αύξηση του δημόσιου χρέους, η οποία με τη σειρά της θα δημιουργήσει κινδύνους για την κοινωνική συνοχή.
Για αυτούς τους λόγους θα πρέπει να επιστρέψουμε στη νομισματική και δημοσιονομική κανονικότητα, δηλαδή στη λιτότητα. Αν δεν ακολουθήσουμε αυτή τη πορεία υπάρχει ο κίνδυνος να διαδεχτεί την πανδημία, μία πανδημία χρέους με σοβαρές οικονομικές συνέπειες για την ΕΕ.
Η γήρανση του πληθυσμού θα οδηγήσει την ΕΕ σε αγώνα δρόμου για να προλάβει τις ΗΠΑ και την Κίνα σε επίπεδο παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας, αν αφεθεί το υπερβάλλον χρέος να θέσει σε κίνδυνο τη δημοσιονομική τους ευελιξία. Γιαυτό, όλα τα μέλη της Ευρωζώνης θα πρέπει να επιστρέψουν στη δημοσιονομική πειθαρχία.
Το χτύπημα
Ο Μάριο Ντράγκι είναι σήμερα πρωθυπουργός της Ιταλίας. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στην ΕΚΤ υιοθέτησε νομισματικές πολιτικές, που πολλές φορές εξόργισαν τους Γερμανούς.
Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αποκάλυψε ότι είχε συζητήσει πολλές φορές με τον Μάριο Ντράγκι το θέμα του «ηθικού κινδύνου» και συμφωνούσαν ότι με δεδομένη τη δομή της Ευρωζώνης, η ανταγωνιστικότητα και οι βιώσιμες δημοσιονομικές πολιτικές αποτελούν αρμοδιότητα των κρατών-μελών.
Ο Σόιμπλε τόνισε ότι περιμένει από τον Ντράγκι να υλοποιήσει αυτές τις αρχές, τώρα που είναι πρωθυπουργός της Ιταλίας και ότι αυτό, θα είναι πολύ σημαντικό για την Ευρώπη.
Αν όχι, θα γίνει αναγκαίος ένας νέος ευρωπαϊκός θεσμός με εξουσίες που θα του επιτρέπουν να επιβάλλει τους κοινά συμφωνηθέντες κανόνες. Αυτός ο νέος θεσμός θα απαιτήσει αλλαγή των ευρωπαϊκών συνθηκών.
Γιατί στοχοποιείται ο Ντράγκι; Είναι γνωστό ότι ο Σόιμπλε πάντα διακατέχονταν από αντι-ιταλικά συναισθήματα. Όμως, το πρόβλημα δεν είναι αυτό.
Όπως είναι γνωστό, μετά το Brexit η Ιταλία φιλοδοξεί να πληρώσει το κενό που άφησε η Βρετανία, ως μεγάλη δύναμη στην ΕΕ. Με την ανάδειξη του Ντράγκι ως πρωθυπουργού, ξεκίνησε η συμπόρευση της Ιταλίας με τη Γαλλία. Όχι στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Νότου, αλλά στα πλαίσια αλλαγής συσχετισμών μεταξύ Γερμανίας, Γαλλίας και Ιταλίας.
Αυτή τη συμπόρευση έχει στοχοποιήσει η Γερμανία και στοχεύει στον πιο αδύναμο κρίκο που είναι η Ιταλία.
Αν δεν αλλάξουν οι συσχετισμοί και οι νοοτροπίες, τότε ανοίγει ο δρόμος για την αλλαγή των ευρωπαϊκών συνθηκών. Όχι ότι αυτός είναι ένας εύκολος δρόμος για τη Γερμανία, αλλά θα έχει πολλές χώρες-εφεδρείες για να τη στηρίξουν.
Ήδη η Αυστρία έκανε το πρώτο βήμα.
