Τα χρήσιμα διδάγματα που πήραμε από την κρίση των Ιμίων

Η κρίση των Ιμίων αποτέλεσε μια από τις πλέον επικίνδυνες καμπές στην ιστορία των σύγχρονων ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Για μια ακόμα φορά, ο τουρκικός αναθεωρητισμός απείλησε να παρασύρει δύο γειτονικές και συμμαχικές χώρες στη δίνη μιας ένοπλης σύγκρουσης. Αποκορύφωμα της τουρκικής προκλητικότητας και δολιότητας αποτέλεσε η αποβίβαση Τούρκων στρατιωτικών στη δυτική Ίμια, δηλαδή η στρατιωτική κατάληψη τμήματος της ελληνικής επικράτειας, ενώ μάλιστα βρίσκονταν σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις για την αποκλιμάκωση της έντασης.

Είκοσι επτά χρόνια αργότερα, και ενώ το διεθνές περιβάλλον ασφαλείας θυμίζει όλο και περισσότερο εποχές που πολλοί θεωρούσαν ότι είχαν μπει στο «χρονοντούλαπο» της Ιστορίας, μια ψύχραιμη ανάλυση των γεγονότων εκείνων των ημερών μπορεί να μας προσφέρει χρήσιμα διδάγματα.

Σε στρατιωτικό επίπεδο, τα Ίμια απέδειξαν καταρχάς την ανάγκη διαρκούς επαγρύπνησης και αμυντικής προπαρασκευής. Δεν υφίσταται εδώ κανένα περιθώριο παλινωδιών, πολιτικών παιχνιδιών ή ψευτοδιλημμάτων ως προς την αμυντική θωράκιση της πατρίδας, που πρέπει να είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμη ακόμα και για το χειρότερο δυνατό σενάριο.

Ειδικότερα, η περιοχή στην οποία διαδραματίστηκε η κρίση, καθώς και τα χαρακτηριστικά της, επιβεβαίωσαν τη σημασία της διακλαδικής προσέγγισης των σύγχρονων στρατιωτικών επιχειρήσεων. Αναδείχθηκε επίσης η αξία των Ειδικών Επιχειρήσεων και η ανάγκη για μικρά και ευκίνητα τμήματα, με σύγχρονο εξοπλισμό και άριστη εκπαίδευση, που θα είναι σε θέση ανά πάσα στιγμή να επέμβουν ταχέως σε οποιαδήποτε γωνιά του Αιγαίου απαιτηθεί.

Έκτοτε, έχουν γίνει αρκετά βήματα προόδου σε αυτή την κατεύθυνση και το ΚΥΣΕΑ, αναγνωρίζοντας αυτή την ανάγκη, ενέκρινε τον Απρίλιο του 2021 τη συγκρότηση της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου υπό το ΓΕΕΘΑ, με στόχο την ενίσχυση της διακλαδικότητας και τη γενικότερη αναβάθμιση των Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων, καθώς και των Ειδικών Δυνάμεων του Στρατού Ξηράς.

Σε πολιτικό επίπεδο, τα γεγονότα των Ιμίων ανέδειξαν την αδήριτη ανάγκη αρμονικής συνεργασίας μεταξύ πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, καθώς και της εύρυθμης λειτουργίας των θεσμών που σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια, σύμφωνα με τις υφιστάμενες διαδικασίες.

Στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, αποτέλεσε μια ακόμα αφορμή για να τονιστεί η σημασία της αμυντικής διπλωματίας, και ιδίως της έγκαιρης οικοδόμησης στιβαρών συμμαχιών. Σε αυτό το πλαίσιο, η χώρα μας έχει να επιδείξει μεγάλη πρόοδο με σημαντικές συμφωνίες, όπως η Συμφωνία που υπογράφτηκε τον Σεπτέμβριο του 2021 με τη Γαλλία για την Εγκαθίδρυση Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης για τη Συνεργασία στην Άμυνα και την Ασφάλεια, η οποία περιλαμβάνει ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης.

Ασφαλώς, η προστασία της πατρίδας παραμένει πάντα εθνική υποχρέωση, απορρέουσα από το Σύνταγμα.

Τούτου λεχθέντος, είναι δεδομένο ότι συμφωνίες αμυντικής συνεργασίας με ισχυρούς εταίρους, με τους οποίους μοιραζόμαστε κοινές αρχές και αξίες, δεν παράγουν αλλά πολλαπλασιάζουν την αποτρεπτική μας ισχύ σε περίοδο ειρήνης και ενισχύουν τις δυνατότητες αντίδρασής μας σε περίοδο κρίσης.

Η διαρκής προπαρασκευή μας προς πόλεμο, με υπέρτατο σκοπό τη διατήρηση της ειρήνης, συνοδεύεται σήμερα από μια ξεκάθαρη προβολή της αντίληψής μας για την αποτροπή.

Οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι πιο ισχυρές από ποτέ, είναι μια δύναμη σταθερότητας, μια δύναμη ειρήνης. Ταυτοχρόνως όμως αποτελούν το «ξίφος» της πατρίδας, που εγγυάται το απαραβίαστο της κυριαρχίας μας και στο τελευταίο εκατοστό της εθνικής μας επικράτειας σε ξηρά, θάλασσα και αέρα.

Η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία κατά τα τελευταία έτη έχει ξεκαθαρίσει τις «κόκκινες γραμμές» της χώρας μας και αυτές είναι αδιαπραγμάτευτες.

Καταλήγοντας, νιώθω την ανάγκη να αναφερθώ στη θυσία των τριών ηρώων πεσόντων εν ώρα καθήκοντος στα Ίμια, του Αντιναυάρχου Χριστόδουλου Καραθανάση ΠΝ, του Αντιναυάρχου Παναγιώτη Βλαχάκου ΠΝ και του Αντιπλοιάρχου Έκτορα Γιαλοψού ΠΝ. Πριν το ξημέρωμα της 31ης Ιανουαρίου 1996, οι τρεις Αξιωματικοί πέρασαν για πάντα στο Πάνθεον των Ελλήνων ηρώων. Με το αίμα τους, καθαγίασαν για μια ακόμα φορά την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο, και μας άφησαν μια ιερή παρακαταθήκη: