Κάλπες μέσω Ουκρανίας, πληθωρισμού και πρατηρίου καυσίμων

«Πρέπει να βρούμε έναν συμβιβασμό για το πού θα βρούμε τους πόρους, γιατί δεν υπάρχει χώρος στον εθνικό προϋπολογισμό. Χρειαζόμαστε ευρωπαϊκή απάντηση”, είπε ο Ντράγκι κατά λέξη. Σας θυμίζει κάτι;

Γιατί εμένα μου θυμίζει πολύ – πάρα πολύ – την γλώσσα που Έλληνες πολιτικοί από όλο το πολιτικό φάσμα, μιλούσαν επί χρόνια τη δεκαετία της οικονομικής κρίσης, καλώντας (απεγνωσμένα σε ορισμένες περιπτώσεις) την ΕΚΤ να «βγάλει το μπαζούκα» για να χτυπήσει το χρέος κλπ.

Το γεγονός ότι ο Ντράγκι μιλά σε ανάλογο ύφος σήμερα προδίδει την αγωνία του για αυτό που έρχεται. Παρακάτω, έβαλε και αριθμούς στο τραπέζι αναφερόμενος στο οικονομικό κόστος που έχει η κοινή απόφαση των ηγετών της ΕΕ για αύξηση των αμυντικών εξοπλισμών ως απάντηση στην ωμή ρωσική επιθετικότητα.

Ο Ντράγκι είπε ότι η σύνοδος δεν συζήτησε λεπτομερώς πώς θα βρεθούν τα εκατό δισεκατομμύρια ευρώ που απαιτούνται (στην περίπτωση της Ιταλίας) τα επόμενα χρόνια, είτε με κοινό δανεισμό είτε με άλλα μέσα, αλλά έθεσε τη βάση για πιο επίσημες συνομιλίες στην επόμενη συνάντησή τους.

«Υπάρχει πεποίθηση ότι η (Ευρωπαϊκή) Επιτροπή πρέπει να επανεξετάσει προσωρινά τους κανόνες που μας συνοδεύουν τα τελευταία χρόνια», είπε ο πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Προέτρεψε παράλληλα για μεγαλύτερο συντονισμό των αμυντικών στρατηγικών των χωρών της ΕΕ και είπε ότι η αύξηση του αμυντικού προϋπολογισμού του μπλοκ στο 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, όπως έχουν δεσμευτεί οι χώρες του ΝΑΤΟ, θα κοστίσει 1,5 έως 2 τρισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα 5-6 χρόνια.

Μιλώντας μετά την σύνοδο κορυφής της ΕΕ (Παρασκευή) για τις συνέπειες των αυξημένων τιμών ενέργειας στην Ελλάδα, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι την επόμενη εβδομάδα –προς το τέλος της- θα ανακοινωθεί ένα πρόσθετο πρόγραμμα στήριξης σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγρότες. Παρά τις ερωτήσεις που δέχθηκε δεν άνοιξε περισσότερο τα χαρτιά του σχετικά με το περιεχόμενο του νέου πακέτου στήριξης, τονίζοντας ότι «οι πιο ωφελημένοι θα είναι οι αδύναμοι».

Ο πρωθυπουργός είπε συγκεκριμένα: «Την επόμενη εβδομάδα θα γίνουν συγκεκριμένες ανακοινώσεις για το νέο πλαίσιο στήριξης νοικοκυριών, επιχειρήσεων και αγροτών, για να περιορίσουμε τις επιπτώσεις από τις σημαντικότατες ανατιμήσεις και τον πληθωρισμό που χτυπά και την ελληνική οικονομία. Πρέπει στα πλαίσια των δυνατοτήτων του προϋπολογισμού να παρέμβουμε με έξυπνους τρόπους. Θα είναι μέτρα πάντως που θα καλύπτουν όλο το φάσμα των παρεμβάσεων που είμαστε σε θέση να κάνουμε. Όχι με οριζόντιους τρόπους που θα ευνοήσουν τελικά όλους, και τους πιο προνομιούχους. Αλλά με έξυπνο τρόπο ώστε να ευνοήσουμε πρωτίστως τους λιγότερο προνομιούχους, τα πιο αδύναμα νοικοκυριά. Αυτά θέλουμε να στηρίξουμε».

Eρωτηθείς σχετικά με τις ιδέες για την έκδοση ευρωομολόγου, ωστόσο, ο κύριος Μητσοτάκης εμφανίστηκε άκρως επιφυλακτικός, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «είναι πολύ πρόωρο ακόμα να σας πω ότι μπορεί να διαμορφωθεί μία συναίνεση για μία τέτοια πρωτοβουλία αυτή τη στιγμή».

Σε μία ραδιοφωνική συνέντευξη που πέρασε μάλλον ”στα ψιλά” την Παρασκευή 11 Μαρτίου στον ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ, ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, καθηγητής Θεόδωρος Πελαγίδης επανέλαβε ότι όχι μόνο ο πληθωρισμός είναι υψηλότερος πιο επίμονος και μακρύτερος σε διάρκεια από ότι αρχικά είχε υπολογιστεί, αλλά όπως είχε τονίσει και ο ίδιος προ πολλών μηνών, έχει από καιρό «εμπεδωθεί» με την έννοια ότι αυτοτροφοδοτείται.

Ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος ανέφερε ότι εάν το φαινόμενο του πληθωρισμού συνεχιστεί και χειροτερέψει, ιδιαίτερα σε βασικά αγαθά πρώτης ανάγκης, θα μπορούσε να εξεταστεί η επιλογή στοχευμένων πολιτικών σε ευάλωτα νοικοκυριά, αν και τα περιθώρια είναι περιορισμένα. Μιλάμε, είπε, για οικογένειες με παιδιά οι οποίες θα μπορούσαν να λάβουν πρώτον κουπόνια τροφίμων και δεύτερον να τονωθούν εισοδηματικά μέσα από επιπλέον φορολογικές πιστώσεις με την άμεση εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων τους μέσα στην άνοιξη.

Ακόμα και σήμερα, οι στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού επιμένουν ότι ”οι εκλογές θα γίνουν στην ώρα τους, στο τέλος της τετραετίας”, δηλαδή το 2023.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει πει πολλές φορές ότι θέλει να σπάσει την κακή συνήθεια που οδηγεί τους Έλληνες στις κάλπες – κάθε φορά επί δεκαετίες – πρόωρα, έστω και αν οι πολίτες δεν το επιθυμούν απαραίτητα ή η οικονομία δεν το αντέχει.

Με την πανδημία του κορονοϊού να μένει σταδιακά πίσω μας και με θετικές προοπτικές στην οικονομία – μέχρι πρότινος – ο πρωθυπουργός είχε μέχρι τώρα την ακόλουθη σκέψη: Ξεπερνάμε την πανδημία, δίνουμε χρόνο στην οικονομία να ανακάμψει και μετά πηγαίνουμε σε εκλογές με τους Έλληνες αισιόδοξους και με θετικά δείγματα γραφής από την κυβέρνηση.

Αυτά, προ Ουκρανίας…

Μέσα σε ημέρες, το σκηνικό έχει ανατραπεί ως εξής:

Η πανδημία έχει περάσει σε δεύτερο πλάνο, αλλά δεν φαίνεται να απασχολεί άμεσα κανέναν γιατί έχουμε μπροστά μας πολύ δυσκολότερα προβλήματα.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία έρχεται να ”απογειώσει” τις τιμές στην ενέργεια, που ήδη ήταν στα ύψη από τις αρχές του 2022. Τα τετρακοσάρια, εξακοσάρια και κάποτε ακόμα περισσότερο που πλήρωσαν τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο ορισμένες οικογένειες για το ηλεκτρικό ή την θέρμανση, αρχικά αποδίδονται στον πόλεμο της Ουκρανίας.

Όμως ένα πρόσωπο με μετριοπαθές προφίλ εντός της κυβέρνησης, σε κατ′ ιδίαν κουβέντα που είχαμε πριν από μερικές ώρες, είπε συνοψίζοντας την κατάσταση: Στον πρώτο βαρύ λογαριασμό ο μέσος Έλληνας θα πει ”φταίει ο Πούτιν”. Στον δεύτερο θα πει ”φταίει και η Ευρώπη”. Στον τρίτο, όμως, δεν θα θυμάται ποιός φταίει και θα τα βάζει με όλους.

Στο μεταξύ, ο πληθωρισμός έτρεξε με 7,2% τον Φεβρουάριο του 2022, σε μία χώρα όπου οι μισθοί ουσιαστικά δεν έχουν αυξηθεί εδώ και μία δεκαετία.

Αν προσθέσουμε τώρα τις αυξήσεις στα καύσιμα με την βενζίνη να οδεύει ήδη από τα δύο ευρώ προς τα δυόμισι και το πετρέλαιο κίνησης που φλερτάρει με το δίευρο, αλλά και τις πιθανολογούμενες αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων, που συμπαρασύρονται από την ενέργεια, τότε…

Ένας πολιτικός με εμπειρία, εύκολα θα κατέληγε στο συμπέρασμα πως είναι προτιμότερο για μία κυβέρνηση να πάει σε εκλογές νωρίς, από το να ρισκάρει και να βρεθεί προ έντονων κοινωνικών αντιδράσεων, σε συνδυασμό με παρατεταμένη προεκλογική περίοδο.